تجربه سالمندي و چالش هاي هويت نقشي سالمندان: يك پژوهش كيفي

مقدمه: نمودار حركت جمعيتي حكايت از انتقال جمعيت به سوي سالمندي دارد. از اين رو، مطالعه و شناخت مسائل مرتبط با اين قشر سني، ضرورتي اجتناب ناپذير است. سالمندان با مشكلاتي چون جدايي از نقش هاي فعال و داراي اعتبار به نقش هاي مواجه اند كه هويت نقشي شان را دچار چالش نموده است. اين پژوهش بدنبال درك تجارب زيسته سالمندان از اين مقوله است. روش: اين مطالعه از نوع كيفي بود كه از روش پديدارشناسي استفاده شده. شركت كنندگان از ميان سالمندان شهر كرمان انتخاب شدند. نمونه گيري مبتني بر هدف بود كه با 21 شركت كننده انجام گرفت. روش اصلي جمع آوري داده ها، مصاحبه هاي بدون ساختار و عميق با روش تجزيه و تحليل كلايزي بود. يافته ها: در طي فرايند مطالعه چالش هاي هويت نقشي، مضمون اصلي »حس رهاشدگي « با 5 درون مايه فرعي تر بهت زدگي، انفكاك شغلي، جدايي تعاملاتي، وابستگي اقتصادي و مضمون اصلي »حس كنترل زدايي « با درون مايه هاي خويشتن از هم گسيخته و احساس نزديكي مرگ استخراج گرديد. ضمن آن كه خويشتن از هم گسيخته 2 درون مايه فرعي تر بيگانگي و داغ بي اعتباري را در بر گرفت. نتيجه گيري: پژوهش حاضر با توصيف مقوله چالش هاي هويت نقشي، درك تازه اي از تجارب افراد در ورود به مرحله سالمندي فراهم ساخت. همچنين ريشه چنين چالش هايي را علاوه بر تحولات جمعيت شناختي، به تغيرات ساختار اجتماعي جامعه ما نيز مرتبط مي داند. بنابراين عدم برنامه ريزي و اتخاذ تدابير مناسب جهت اصلاح اين وضعيت، احتمالا يكي از مهم ترين چالش هاي پيش روي در دهه هاي آينده خواهد بود. مقدمه: نمودار حركت جمعيتي حكايت از انتقال جمعيت به سوي سالمندي دارد. از اين رو، مطالعه و شناخت مسائل مرتبط با اين قشر سني، ضرورتي اجتناب ناپذير است. سالمندان با مشكلاتي چون جدايي از نقش هاي فعال و داراي اعتبار به نقش هاي مواجه اند كه هويت نقشي شان را دچار چالش نموده است. اين پژوهش بدنبال درك تجارب زيسته سالمندان از اين مقوله است. روش: اين مطالعه از نوع كيفي بود كه از روش پديدارشناسي استفاده شده. شركت كنندگان از ميان سالمندان شهر كرمان انتخاب شدند. نمونه گيري مبتني بر هدف بود كه با 21 شركت كننده انجام گرفت. روش اصلي جمع آوري داده ها، مصاحبه هاي بدون ساختار و عميق با روش تجزيه و تحليل كلايزي بود. يافته ها: در طي فرايند مطالعه چالش هاي هويت نقشي، مضمون اصلي »حس رهاشدگي « با 5 درون مايه فرعي تر بهت زدگي، انفكاك شغلي، جدايي تعاملاتي، وابستگي اقتصادي و مضمون اصلي »حس كنترل زدايي « با درون مايه هاي خويشتن از هم گسيخته و احساس نزديكي مرگ استخراج گرديد. ضمن آن كه خويشتن از هم گسيخته 2 درون مايه فرعي تر بيگانگي و داغ بي اعتباري را در بر گرفت. نتيجه گيري: پژوهش حاضر با توصيف مقوله چالش هاي هويت نقشي، درك تازه اي از تجارب افراد در ورود به مرحله سالمندي فراهم ساخت. همچنين ريشه چنين چالش هايي را علاوه بر تحولات جمعيت شناختي، به تغيرات ساختار اجتماعي جامعه ما نيز مرتبط مي داند. بنابراين عدم برنامه ريزي و اتخاذ تدابير مناسب جهت اصلاح اين وضعيت، احتمالا يكي از مهم ترين چالش هاي پيش روي در دهه هاي آينده خواهد بود.