بازتاب قصۀ حضرت يونس (ع) در آثار مولانا و تشابه آن با منابع عرفاني پيشين

قصه‌‌هاي پيامبران همواره بستري ملموس و قابل‌ فهم براي مخاطب بوده‌ كه عارفان براي بيان انديشه‌هاي خود از زمينۀ تمثيلي آن بهره برده‌اند. مولانا جلال‌الدين (د.672ق) از جمله عارفاني است كه قصه را ابزاري براي ارائۀ معنا قرار داده و از قصه‌هاي پيامبران سود جسته است. زندگي يونس (ع)، عناصر ويژه‌اي را در اختيار مولانا نهاده كه بستري مناسب براي بيان انديشه‌هاي اوست. او به‌ دنبال روايت خطي قصۀ يونس (ع) نيست و به‌ مقتضاي سخن و مخاطب، جزئي از قصه را برمي‌گزيند. اين نوع گزينش، نگاه نوين مولانا به قصه و به ‌كارگيري آن براي روشن‌داشت انديشه‌اش است. پژوهش حاضر كاوشي براي بررسي ديدگاه متون عرفاني پيش از مولانا دربارۀ يونس (ع)، روايت مولانا از قصه و ميزان شباهت آن‌ها است كه از روش توصيفي‌ ـ ‌تحليلي بهره مي‌برد. پس از بحث و بررسي اين موارد، به اين نتيجه مي‌رسيم كه مولانا با وجود برداشت‌هايي از آثار پيشينيان، در نهايت، تأويل‌ها و ديدگاه‌هاي خود را ارائه كرده و در بخش‌هايي، مؤلفه‌هاي معنايي‌ـ ‌‌هنري جديدي آفريده است.

this article has no abstract