بازتاب‌پذيري در تحقيقات كيفي

مقدمه: بازتاب پذيري نظري، مفهومي است كه در تحقيقات حوزه سلامت به صورت گسترده مورد قبول واقع شده است و بيشتر محققان به اهميت آن در شفاف سازي و افزايش دقت مطالعات كيفي اذعان دارند. هدف از انجام مطالعه حاضر، معرفي، بيان اهميت، تشريح و بررسي بازتاب پذيري به عنوان يك مشخصه مهم تحقيقات كيفي بود. روش : اين پژوهش با استفاده از منابع كتابخانه اي و اينترنتي بدون ايجاد محدوديت زماني تا سال 2015 صورت گرفت. اطلاعات با جستجو در منابع كتابخانه اي و سايت هاي علمي جمع آوري شد و سپس مقالات و مطالبي كه با موضوع ارتباط بيشتري داشت، انتخاب و مطالب آن ها استخراج گرديد. يافته ها: شاخصه هاي زيادي براي نقد و افزايش كيفيت يك مطالعه كيفي وجود دارد كه يكي از آن ها بازتاب پذيري مي باشد. بازتاب پذيري مشخصه اي از تحقيقات محسوب مي شود كه مي تواند در كل فرايند تحقيق كيفي لحاظ شود و به مرحله خاصي محدود نمي گردد. بازتاب پذيري فعاليت گسترده اي است كه در آن پژوهشگر مي كوشد از ايده ها، نگرش ها و عقايدش آگاهي داشته باشد و نفوذش را در تحقيق براي خودش و گاهي براي مخاطبان مشخص و واضح سازد. هرچند در خصوص قابليت انجام و اعمال آن شك هايي وجود دارد، اما تمام صاحب نظران تحقيق كيفي بر ضرورت وجود آن در تحقيق كيفي به ويژه در تحقيقات حوزه سلامت تأكيد دارند. ايجاد بازتاب پذيري در تحقيق كيفي و حفظ آن در سير تكامل تحقيق، سبب افزايش دقت و صحت مطالعه كيفي خواهد شد. نتيجه گيري: بازتاب پذيري سبب غناي مطالعه كيفي و افزايش كيفيت مطالعه مي گردد و از بروز سوگيري جلوگيري مي كند. بنابراين، توصيه مي شود در هر مرحله از فرايند انجام تحقيق كيفي به اين امر مهم توجه گردد.