معيارهاي اعتبار و پايايي در پژوهش‌هاي كيفي

مقدمه: امروزه با ظهور مطالعات كيفي، سؤالاتي در باب اعتبار و پايايي يافته هاي پژوهش هاي كيفي مطرح شده است. با توجه به تنوع ديدگاه ها و گوناگوني مباحث اعتبار و پايايي در پژوهش هاي كيفي، هدف از انجام مطالعه حاضر، تعيين معيارهاي اصلي اعتبار و پايايي پژوهش هاي كيفي از ديدگاه صاحب نظران مختلف بود. روش : مطالعه حاضر يك مطالعه توصيفي مقطعي بود كه در آن جمع آوري اطلاعات از طريق مطالعه كتابخانه اي، جستجو در اينترنت و پايگاه هاي داده از جمله PubMed، Irandoc، ScienceDirect، CINAHL و ISI محدود به زبان انگليسي و با استفاده از كلمات كليدي مرتبط با روايي و پايايي پژوهش هاي كيفي صورت گرفت. از بين مقالات و منابع مرتبط، مواردي كه مؤلفان صاحب نام و مجرب داشتند و بارها مورد استناد قرار گرفته بود، انتخاب شده و مورد بررسي قرار گرفت. در مطالعه جاري از مقالات و منابع جديدتر (سال 2002 به بعد) استفاده شد. يافته ها: در مجموع، 25 مقاله مروري، تحقيقاتي و نيز منابع مرتبط با اعتبار و پايايي پژوهش هاي كيفي از سال 2002 به بعد استخراج شده و مورد مطالعه و بررسي قرار گرفت. در خصوص اعتبار و پايايي پژوهش هاي كيفي، تعدد تفاسير و برداشت ها وجود داشت و شيوه هاي ارزيابي و كسب اعتبار و پايايي در تحقيقات كيفي به ديدگاه ها و بينش هاي تئوريك و برداشت هاي هستي شناسانه و معرفت شناسانه محققان وابسته بود. نتيجه گيري: هر محقق با توجه به وابستگي به مكتب يا ديدگاه فكري خاص از روشي جداگانه براي اعتبارسنجي يافته هاي خود استفاده خواهد كرد و اعتبار و پايايي پژوهش هاي كيفي به پرسش سؤالات اساسي در مورد چيستي پژوهش، شناخت آن، منطق حاكم بر آن و اعتبار نتايج آن بستگي دارد.