درك عوامل تأثيرگذار بر هيجان ابراز شده مادران كودكان اوتيسم (پژوهش تركيبي)

مقدمه: هيجان ابراز شده به منظور سنجش روابط بين والدين و كودكان استفاده مي شود. پژوهش حاضر به منظور بررسي مقايسه اي هيجان ابراز شده مادران كودكان اوتيسم عادي و سرانجام بررسي عوامل مؤثر بر نمره هيجان ابراز شده بالاي مادران كودكان مبتلا به اوتيسم، مورد بررسي قرار گرفت. روش : روش انجام پژوهش، به شيوه پژوهش تركيبي لانه گزيني بود. به منظور سنجش كمي هيجان ابراز شده مادران، 50 مادر كودك مبتلا به اوتيسم كه كودكان آن ها در دامنه سني 13-3 سال قرار داشتند، به صورت نمونه گيري در دسترس از مراكز اوتيسم و 50 مادر كودكان با رشد عادي به شيوه تصادفي انتخاب شدند. در مرحله دوم، به منظور بررسي تبيين عواملي كه بر هيجان ابراز شده مادران تأثير دارد، روش پژوهش كيفي تحليل محتوا مورد استفاده قرار گرفت. يافته ها: مادران كودكان مبتلا به اوتيسم، هم در نمره كلي هيجان ابراز شده و هم در زيرمؤلفه هاي آن يعني انتقاد و درگيري عاطفي افراطي، بالاتر از مادران كودكان عادي بودند. نتايج مرحله دوم بيانگر اين بود كه پنج عامل در بالا بودن هيجان ابراز شده مادران اوتيسم تأثير داشت كه عبارت از نگران نظر ديگران بودن، نگراني در مورد وضعيت آينده كودك، ناديده گرفتن خود و ترجيح نيازهاي كودك بر نيازهاي خود و ديگر اعضاي خانواده، مقايسه كودك خود با كودكان ديگر، سرزنش و انتقاد از كودك بود. نتيجه گيري: با توجه به نتايج به دست آمده توصيه مي شود كه در بازپروري كودكان اوتيسم، الگوهاي درماني تدوين شود كه هيجان ابراز شده والدين آن ها را نيز در نظر داشته باشد.