ﻧﻘﺪ و ﻧﻈﺮ ﭘﯿﺮاﻣﻮن دو ﺑﯿﺖ از ﻣﺜﻨﻮي ﻧﻪﺳﭙﻬﺮ" اﻣﯿﺮ ﺧﺴﺮو دﻫﻠﻮي

شصت وچهار سال پيش در شبه قاره هند «محمد وحيد ميرزا» با در دست داشتن تنها سه نسخه دست نويس از مثنوي نه سپهر امير خسرو دهلوي اقدام به تصحيح اين اثر ارزشمند كرده است كه در نوع خود كوششي ارزنده است اما ازآنجاكه نسخ دست نويس ديگر اين اثر را- كه در ايران موجود بوده است- در اختيار نداشت و نيز بر زبان فارسي - كه زبان مادري ايشان نبود- اشراف كافي نداشت، در بسياري از موارد تصحيح و تحشيه ايشان به رفع ابهامات و بازخواني درست متن نينجاميده است. براي بازخواني و تصحيح متون كهن ضروري است پژوهشگر علاوه بر در اختيار داشتن نسخه هاي قابل اعتماد، آشنايي كافي با علوم مختلف، فنون و بدايع ادبي، ويژگي هاي ادواري زبان و سنت هاي ادبي حاكم بر زمان سرايش متن داشته باشد. پژوهشگر با فراهم كردن اين مقدمات مي تواند روابط معنايي و لفظي آشكار و پنهان كلمات را به درستي دريابد و براي رفع ابهام، به به گزيني متن بر اساس منطق علمي و ادله برگرفته از فرم و محتواي كلام بپردازد. در اين مقاله كوشش شده است تا با نگاهي تازه به بازخواني دو بيت از اين اثر پرداخته شود.