تحليل نرينگي گوساله سامري براساس نقدكهن الگويي

داستان گوسالة سامري يكي از داستان‌هاي مهم قرآن كريم است كه در تورات نيز بارها بدان اشاره شده است. در كنار تمامي تحقيقاتي كه پيرامون اين داستان انجام شده آنچه حائز اهميت است توجه به علت انتخاب اين گوساله در ميان انواع حيوانات توتمي و سپس علت نرينگي آن است؛ به اين معنا كه علت انتخاب گوساله از ميان تمامي حيوانات توسط سامري چيست؟ چرا جنسيت اين گوساله در قرآن كريم به صورت مذكر بازتاب يافته ‌است؟ اساساً بازگويي اين واقعه و تلميح به اين گوسالة نرينه در آيات قرآن كريم با چه هدفي بوده‌ است و كاركرد آن در القاي پيام هدايت چيست؟ در اين مقاله با كاوش در باورهاي فرهنگي منطقه بين‌النهرين و سرزمين اقوام مختلف سامي كوشش شده‌ است تا ويژگي‌هاي گوساله از حيث اهميت آييني و نمادين آن مورد بررسي قرار گيرد و سپس بافت معنايي جنسيت‌يافتگي اين گوساله در قرآن كريم واكاوي شود. اين نوشتار با رويكرد تحليلي ـ تطبيقي ميان قرآن كريم و كتاب مقدّس از روش نقد كهن‌الگوهاي يونگي نيز بهره برده‌ است. يافته‌هاي پژوهش حاكي از آن است كه نرينگي اين گوساله از شمار آن دسته مضاميني است كه بار معنايي خاصي دارد و در مقام نفي برخي از رسوم جاهلي پيرامون تقديس اجرام طبيعي به كار رفته ‌است. البته از آنجا كه اين جنسيت‌زدگي داراي كاركرد ثبوتي در اديان توحيدي نبوده؛ بنابراين زمينه‌اي براي گسترش و تداوم فراهم نيافته‌ است.

this article has no abstract