كاركرد شاعرانه آركائيسم در شعر شفيعي كدكني

The Function of Archaism in the Poetry of Shafiei Kadkani

آركائيسم، نوعي هنجارگريزي و انحراف از زبان معمول و نُرم و به كار بردن واژگان و ساختاري است كه در گذشته، متداول بوده؛ اما در اشعار شاعران امروزي و معاصر، رواج چنداني ندارد. فرض محقق در اين مقاله، آن است كه در ميان شاعران معاصر، پس از اخوان و شاملو، شفيعي كدكني، بيش از ديگران، از اين شگرد، جهت تشخص بخشيدن به زبان شعري خود، سود برده است. به همين منظور، اين مقاله به بررسي اين موضوع در اشعار شفيعي كدكني در سه دفتر: «زمزمه­ ها»، «شبخواني»، «از زبان برگ» در دو مقولۀ آركائيسم واژگاني و نحوي، پرداخته است. بديهي است قبل از بررسي اين عنصر در اشعار شفيعي كدكني، در قسمت بحث و بررسي اين مقاله، به تعريف، تشريح و انواع آركائيسم توجه شده است. بررسي اين عنصر در اشعار شفيعي، نشان مي‌دهد كه باستان­گرايي، در دو شاخۀ واژگاني و نحوي به صورت گسترده، مورد توجه شاعر بوده است اما در حوزۀ واژگاني به ويژه كاربرد اسم­هاي كهن و قديمي، خروج از هنجار، بيشتر صورت گرفته است.

Archaism is a kind of deviation from norms of ordinary language and the use of vocabulary and structures that have been used in the past but are no longer found in the poetry of contemporary poets. The assumption of the researcher in this paper is that among contemporary poets, after Akhavan and Shamlu, Shafiei Kadkani has employed this technique more than any other poet, to characterize his poetic language. Therefore, this paper studies lexical and syntactic archaism in the poetry of Shafiei Kadkani in his three collections, namely, “zemzemeh-ha” (Whispers), “shabkhani” (Nocturnal Recital) and “az zaban-e barg” (As Spoken by the Leaves). Obviously, prior to examining this element in the poetry of Shafiei Kadkani, in the discussion section of this paper, archaism has been defined and its types have been explained. Studying this element in the poetry of Shafiei Kadkani shows that the poet has made extensive use of lexical and syntactic archaism. Yet, more deviations are observed in the lexical area, especially in the use of archaic names.