بررسي تنوع صفات مختلف زراعي و پتانسيل عملكرد اينبرد‌‌لاين‌هاي گندم نان(Triticum aestivum L.) حاصل از تلاقي ارقام روشن در فلات

به منظور بررسي تنوع ژنتيكي اينبردلاين هاي گندم، مدلسازي عملكرد دانه و انتخاب ژنوتيپ هاي برتر، 305 لاين گندم حاصل از تلاقي ارقام روشن درفلات به همراه ارقام والديني و دو شاهد (مهدوي و شاهپسند) در سال زراعي 93-1392 در مزرعه تحقيقاتي دانشگاه شهيد باهنر كرمان در قالب طرح آگمنت ارزيابي گرديدند. نتايج تجزيه واريانس صفات مورد مطالعه اختلاف معني داري را بين ارقام شاهد نشان داد و البته بين بلوك ها براي هيچكدام از صفات اختلاف معني داري وجود نداشت كه حاكي از يكنواختي زمين مورد مطالعه است. نتايج همبستگي ژنتيكي و فنوتيپي مطابقت بالايي با هم داشتند كه حاكي از تاثير كم خطاي محيطي بر ارتباط بين صفات مورد ارزيابي است. نتايج ضرايب همبستگي فنوتيپي مشخص كرد بين عملكرد دانه و اكثر صفات مورد ارزيابي ارتباط معني داري وجود دارد. طبق نتايج تجزيه رگرسيون گام به گام صفات تعداد دانه در بوته، وزن هزار دانه، تعداد پنجه بارور، ارتفاع بوته و طول ريشك حدود 81 درصد عملكرد دانه را توجيه كردند. با استفاده از تجزيه به عامل 13 صفت مورد مطالعه در قالب چهار مولفه كه حدود 65 درصد از تغييرات كل را توجيه كردند، گروه بندي شدند. تجزيه خوشه ايلاين ها را به 3 گروه، گروه بندي كرد و دندروگرام حاصل نشان داد كه لاين هاي گروه دوم وسوم اختلاف معني داري دارند ولاين هاي گروه سوم ميانگين بالاتري دارند. ارزيابي پتانسيل عملكرد دانه و بررسي دقيق تنوع فنوتيپي صفات منجر به گزينش 40 لاين برتر در آزمايش گرديد. نتايج اين پژوهش حاكي از آن است كه صفات تعداد دانه در تك بوته، تعداد پنجه بارور، طول دوره پرشدن دانه و طول ريشك را مي توان به عنوان معيارهايي براي گزينش در جهت بهبود عملكرد دانه در گندم معرفي كرد.