بررسي تنوع ژنتيكي در ژنوتيپ‌هاي سورگوم با استفاده از نشانگرهاي ريزماهواره

سورگوم از نظر ميزان توليد در بين غلات در درجه پنجم اهميت بعد از گندم، برنج، ذرت و جو قرار دارد. تعيين ميزان تنوع ژنتيكي در مواد گياهي گام اوليه براي شناسايي، حفظ و نگهداري ذخاير توارثي و طراحي برنامه هاي اصلاحي مي باشد. به منظور بررسي تنوع ژنتيكي در 10 ژنوتيپ سورگوم، از 10 جفت آغازگر ريزماهواره با توجه به مطالعات قبلي استفاده گرديد. نتايج حاصل از آزمايش نشان داد كه متوسط محتواي اطلاعات چند شكلي براي آغازگرهاي مورد ارزيابي 48/0 و ميانگين هتروزيگوسيتي مشاهده شده براي تمامي آغازگرها 29/0 بود. بيشترين ميزان شاخص شانون كه نشان دهنده تنوع بين جمعيتي است، مربوط به مكان ژني XTxp312 بود. همچنين مكان هاي ژني XTxp287 و XTxp354 داراي كمترين ميزان شاخص شانون (37/0) بودند. آغازگر XTxp312 بيشترين مقدار شانون، هتروزيگوسيتي مورد انتظار و مشاهده شده و نيز بيشترين تعداد آلل مؤثر را به خود اختصاص داد، بنابراين اين آغازگر تنوع بين ارقام مورد مطالعه را خيلي بهتر از سايرآغازگرها نشان داد و به عبارت ديگر ارقام از نظر اين مكان تنوع بيشتري را نشان دادند. تجزيه خوشه اي با استفاده از ضريب تشابه جاكارد و روش UPGMA ارقام سورگوم را در 4 گروه اصلي قرار داد. بر اساس نتايج حاصل از تجزيه به مؤلفه هاي اصلي، دو مؤلفه اول به ترتيب 08/50 و 08/10 (مجموعاً 15/60%) از واريانس كل را توجيه كردند. يعني نشانگرهاي ريزماهواره مورد استفاده داراي توزيع نسبتاً مناسبي در سطح ژنوم بوده اند. به طور كلي نتايج اين پژوهش حاكي از تنوع بين ژنوتيپ هاي سورگوم بر اساس نشانگرهاي ريزماهواره مورد استفاده بود كه نشان مي دهد مي توان از اين تنوع در برنامه هاي اصلاحي استفاده نمود.