ارزيابي تنوع و شناسايي صفات موثر بر عملكرد لاين‌هاي اميدبخش گندم نان تحت تنش شوري

در عمده كشورهاي توليد كننده گندم، رشد و عملكرد اين محصول بطور منفي تحت تاثير شوري قرار دارد و اصلاح ارقام مقاوم از طريق گزينش و تكنيك هاي اصلاحي، براي حل اين مشكل امري ضروري است. روابط بين عملكرد و صفات مرتبط با آن در23 رقم و لاين گندم تحت تنش شوري در قالب يك طرح بلوك هاي كامل تصادفي با سه تكرار در مزرعه آموزشي دانشگاه بيرجند مورد ارزيابي قرار گرفت. ارقام و لاين هاي اميدبخش گندم طي دو سال زراعي 91-1389 كشت شده و در طول دوره رشد با آب داراي هدايت الكتريكي 81/10 دسي زيمنس بر متر آبياري گرديدند. لاين هاي مورد بررسي از نظر كليه صفات به جز تعداد روز تا ظهور سنبله و طول پدانكل داراي تنوع و تفاوت معني داري بودند. نتايج همبستگي نشان داد عملكرد دانه با تمامي صفات به جز تعداد سنبله در متر مربع و وزن دانه در سنبله همبستگي معني داري داشت. آناليز رگرسيون به روش گام به گام مشخص نمود كه صفات طول دوره پر شدن دانه، ارتفاع بوته، طول سنبله و طول پدانكل 81 درصد تغييرات عملكرد دانه را تبيين كردند كه در اين ميان، طول دوره پر شدن دانه به تنهايي 54 درصد تغييرات را به خود اختصاص داد. بر اساس تجزيه عليت، طول دوره پر شدن دانه بيشترين اثر مستقيم و طول پدانكل از طريق ارتفاع بيشترين اثر غيرمستقيم را بر عملكرد دانه داشتند. اين صفات به عنوان مهم ترين صفات در گزينش لاين هاي پرعملكرد گندم در شرايط تنش شوري پيشنهاد مي شوند.