واكنش‌هاي مورفوفيزيولوژيكي گياه خرفه (Portulaca oleracea L.) به اسيد هيوميك تحت تنش نيكل

Morpho-physiological responses of purslane (Portulaca oleracea L.) to humic acid under Nickle stress

در اين تحقيق به‌منظور بررسي واكنش‌هاي مورفوفيزيولوژيكي گياه خرفه به اسيد هيوميك تحت تنش نيكل آزمايشي به‌صورت كرت‌هاي خرد‌شده با دو فاكتور بر پايه طرح كاملا تصادفي با سه تكرار انجام شد كه در آن غلظت‌هاي نيكل با 4 سطح (0، 2/0، 4/0 و 6/0 ميلي‌مولار) به‌عنوان فاكتور اصلي و غلظت‌هاي اسيد هيوميك با 4 سطح (0، 200، 400 و 600 ميلي گرم در ليتر) به‌عنوان فاكتور فرعي مورد بررسي قرار گرفتند. نتايج نشان داد كه غلظت‌هاي مختلف نيكل و اسيد هيوميك روي اكثر صفات مورفو-فيزيولوژيكي از قبيل طول ريشه، مالون‌دي‌آلدهيد، سوپر اكسيد ديسموتاز، كاتالاز، محتواي كلروفيل و كاروتنوئيد اثرات معني‌داري داشته است. نتايج نشان داد كه با افزايش غلظت نيكل شاخص‌هاي رشد از قبيل طول اندام هوايي و ريشه، وزن تر و خشك، محتواي كلروفيل و كاروتنوئيد كاهش يافت، در حالي‌كه مقدار پرولين، مالون‌دي‌آلدهيد و كاتالاز افزايش يافت. بيشترين ميزان رشد و عملكرد گياه و محتواي كلروفيل و كاروتنوئيد در غلظت 600 ميلي گرم بر ليتر هيوميك اسيد و غلظت 4/0 ميلي مولار نيكل به‌دست آمد. بنابراين مي توان نتيجه‌گيري كرد كه محلول پاشي هيوميك اسيد مي تواند يك روش مناسب براي كاهش اثرات مضر نيكل و بهبود فرآيندهاي فيزيولوژيكي و بيوشيميايي و افزايش تحمل گياه به تنش نيكل در گياه خرفه گردد.

In order to investigate the morpho-physiological responses of purslane plant to humic acid under Nickle stress a split plot experiment based on a completely randomized design with two factors and three replications were carried out in the greenhouse. The factors were nickel concentrations with four levels (0, 0.2, 0.4 and 0.6 mM) as the main plots and four levels of humic acid concentrations (0, 200, 400 and 600 mg/L) as sub-main plots. The results showed that different nickel and humic acid concentrations had significant effects on most of morpho-physiological traits such as; root length, MDA, SOD, CAT chlorophyll and carotenoid contents. By increasing nickel levels, the growth indices such as shoot and root length, fresh and dry weight, chlorophyll, a, total chlorophyll and the amount of carotenoid decreased, while by increasing the nickel levels the proline content, MDA and CAT decreased. By increasing humic acid level, the proline content and the activity of CAT increased, while the amount of MDA and SOD enzymes decreased. The highest yield and chlorophyll and carotenoid contents was obtained at 0.4 mM nickel and 600 mg/L humic acid. However, it can be concluded that applying the humic acid can be a suitable procedure to reduce the harmful effects of nickel stress and improving in physiological and biochemical parameters and plant tolerance to nickel stress in Portulaca oleracea.