عنوان مقاله :
شبيه سازي و پهنه بندي گسترش آتش سوزي در اكوسيستم جنگلي به كمك مدل FARSITE (مطالعه موردي: جنگل هاي استان ايلام)
پديد آورندگان :
محمدپور، مطهره دانشگاه آزاد اسلامي، واحد علوم و تحقيقات تهران - دانشكده منابع طبيعي و محيط زيست - گروه محقط زيست , دشتي، سولماز دانشگاه آزاد اسلامي، واحد اهواز - گروه محيط زيست
كليدواژه :
آتش سوزي , جنگل , FARSITE , توپوگرافي , اقليم , ماده سوختني , ايلام
چكيده فارسي :
امروزه پديده آتشسوزي در عرصههاي جنگلي بهعنوان يكي از بلاياي طبيعي بخش وسيعي از جنگلهاي جهان را مورد تهديد قرار داده است. با توجه به اثرات مخرب آتشسوزي بر جنگل، انجام تحقيقاتي كه با استفاده از روشهاي كارآمد بتوانند گسترش آتشسوزي را پيشبيني كنند، بسيار ارزشمند است. بر همين مبنا شبيهسازي آتش با استفاده از مدل FARSITE در جنگلهاي استان ايلام در سال 1395 به انجام رسيد. FARSITEمدل بررسي رفتار و گسترش آتش بهشمار ميرود كه از عوامل متعددي ازجمله شيب، جهت، ارتفاع، ماده سوختي و اطلاعات هواشناسي بهره ميبرد. در اين پژوهش نيز از عوامل ذكر شده استفاده گرديد. مدل ماده سوختني بهعنوان يكي از اركان اصلي در شبيهسازي با توجه به شرايط پوشش گياهي منطقه تعيين گرديد. تغييرات محلي سرعت و جهت باد كه در نتيجه شرايط توپوگرافي منطقه حادث ميشود، شبيهسازي و در FARSITE مورد استفاده قرار گرفت. نتايج نشان ميدهد در چهار منطقه كه آتشسوزي رخ داده آتش رفتار مختلفي داشته است كه آن هم به علت شرايط طبيعي متفاوت در اين مناطق ميباشد. پهنهبندي خطر آتشسوزي در استان ايلام نشان ميدهد كه 5/1 درصد از منطقه داراي ريسك بسيار زياد ميباشند، پس استفاده اجرايي از اين مدل راهنماي مفيدي براي مديريت آتشسوزي جنگل ميباشد و براساس آن ميتوان برنامه مديريت بحران آتشسوزي در سه فاز عمليات مقدماتي يا اقدامات قبل وقوع (طرح پيشگيري)، اقدامات حين وقوع (طرح مقابله) و عمليات پس از وقوع (طرح بازيابي) تدوين شود.
عنوان نشريه :
جغرافيا و مخاطرات محيطي