نگاهي به تبيين زيبا و متنوع مفهوم زندگي و مرگ در حديقة سنايي

Beautiful and varied explanation of the meaning of life and death in Sanai''''s hadith

«مرگ» در كاربرد عامه به معناي «نيست شدن» هستي اين جهان و پايان زندگي است. اما صاحبان قلم و انديشه در حوزه‌هاي مختلف فكري، بويژه در قلمرو عرفان و تصوف، بر اساس نوع نگرششان از جهان پس از مرگ، از زاوية‌ ديد خاص خود به تبيين «ماهيت و مفهوم زندگي و مرگ» پرداخته ­اند. سنايي نيز كه در گسترة‌ شعر و عرفان، مقامي چشم‌گير دارد، «مرگ ستايي و رابطة‌ مفهومي ماهيت مرگ و زندگي» در هندسة‌ فكري او، با سيمايي ديگر گونه و به صورت ويژه در كانون توجهش قرار گرفته است. وي، اولين و آخرين شاعري نيست كه در تشريح «مفهوم زندگي و مرگ» كوشيده باشد، اما «مرگ ستايي اشتياق محور و غرابت‌زدايي از ماهيت و سيماي آن»، در ضمن تأكيد بر جاذبه‌هاي معنادار پنهان در «فلسفة‌ زندگي» در قالب تمثيل‌هاي گوناگون و مفاهيم متنوع با تصويرآفريني‌هاي زيبا، در اشعار عرفاني­اش به ويژه حديقه الحقيقه، بسامدي بالا و كم نظير دارد، در اين ـ اولين منظومة‌ عرفاني فارسي ـ شاهد تبييني زيبا و متنوع از «مفهوم زندگي و مرگ» هستيم. در اين مقاله كوشيده‌ايم از طريق دقت و پژوهش در ديدگاه او و بر اساس آثار ارزشمندش، به خصوص كتاب گران‌سنگ «حديقه الحقيقه» مفهوم و ماهيت زندگي و مرگ، ابعاد مرگ ستايي و دلايل اشتياق او را در برخورد با اين حادثة‌ رمزآلود، مورد تحليل و پژوهش قرار دهيم.

"Death" in public usage means "not becoming" the existence of this world and the end of life. But the writers of thought and thought in various fields of thought, especially in the realm of mysticism and Sufism, have explained the "nature and meaning of life and death" from their own point of view, based on their attitudes toward the afterlife. Sanai, who has a significant position in the field of poetry and mysticism "Praise of Death and the Conceptual Relationship between the Nature of Life and Death" is in his intellectual geometry, with a different look and special focus. He is not the first or last poet to attempt to explain the "concept of life and death But "The Death of Praise of Axis and the Stranger of Its Nature," in support of the Jajbeh brothers who specialize in the "Philosophy of Life" in the form of various allegories and various concepts entitled Beautiful Creations, in his mystical poems, especially Hadiqah al-Haqiq, It has a high and unique frequency, in this - the first Persian mystical system - we see a beautiful and varied explanation of the "concept of life and death". In this article, we have tried to study and evaluate his views and based on his valuable works, especially the precious book "Hadiqah".Al-Haqiqah "Analyze the concept and nature of life and death, the dimensions of praise death and the reasons for her longing" in dealing with this mysterious event.