طنزپردازي صائب تبريزي در معرّفي شخصّيت زاهد

از ميان درون مايه ها و انديشه هاي فراوان كه در متون نظم و نثر فارسي به آنها پرداخته شده، پژوهش در زمينۀ طنز به عنوان يكي از انواع ادبي در ادبيّات كهن و نوين فارسي جايگاهي ويژه دارد.گرچه ماحصل تلاش هاي بي بديل پژوهشگران در طي ساليان دراز در اين زمينه گامي بزرگ در دستيابي به موفّقيت هاي شايسته است ليكن هنوز بسياري از شيوه هاي طنز وجود دارد كه بايد شناخته شوند. يكي از اين پژوهش هاي لازم تجزيه و تحليل طنزپردازي شاعراني برجسته همچون صائب تبريزي در نقد انديشه هاي زاهدان ريّاكار و شخصّيت، كردار، اخلاق و منش آنها و تفكرات مخالفان عرفان و عشق است. اين پژوهش بر آن است تا به برّرسي و نقد شخصّيت نمادينِ زاهد از دو نظرگاه اصول اخلاق فردي و آسيب هاي اجتماعي در غزل هاي صائب بپردازد. [Z1] در باور صائب، شخصّيتِ نمادينِ زاهد، خشك و متعصّب است، عشق را انكار مي كند و با آن بيگانه است، در آرزوي بهشت است. با مي و شراب، مخالفت مي ورزد. ريّا و تزوير مي كند. افسرده دل و سرد نَفَس است. زهد وي ريّايي است. خود بين و مغرور است. كُندذهن، ترشرو، حريص و دنيا طلب، كوتاه بين، كودك صفت، خود فروش، شور چشم، ناپخته، سنگدل و بيهوده گو است.

this article has no abstract