بررسي عوامل تأثيرگذار بر خسارت برف زودرس در توده‌هاي طبيعي (مطالعۀ موردي: بخش پاتم)

به‌منظور بررسي فاكتورهاي مؤثر بر خسارت ناشي از برف زودرس در پارسل 10 بخش پاتم جنگل آموزشي خيرود، آماربرداري به‌روش تصادفي منظم با ابعاد شبكه (100 در 100 متر) با قطعات نمونۀ دايره‌اي 1000 متر مربعي به تعداد 46 قطعه نمونه انجام گرفت. در هر قطعه نمونه عواملي مؤثر شامل شيب عمومي قطعه نمونه، جهت جغرافيايي، ارتفاع از سطح دريا و عمق خاك، قطر برابرسينه و ارتفاع همۀ گونه‌هاي درختي بيشتر از 5/7 سانتي‌متر برداشت شد. خسارات به درختان به چهار نوع دستۀ ريشه‌كن شدن، شكستگي تنه، شكستگي تاج و خم شدن طبقه‌بندي و ثبت شد. نتايج تحقيق نشان داد كه 1/28 درصد درختان خسارت ديدند كه درصد هر يك از انواع خسارت‌هاي ريشه‌كن شدن، شكستگي تنه، شكستگي تاج و خم شدن به‌ترتيب 3، 4، 10 و 11 درصد بود. نتايج نشان داد كه بين نوع خسارت و عوامل جهات جغرافيايي، شيب، ارتفاع از سطح دريا و عمق خاك اختلاف معني‌داري وجود دارد. بيشترين خسارت درختان در دامنۀ شمالي، شيب كمتر از 15 درصد، ارتفاع (380-330 متر) و خاك‌هاي كم‌عمق و كمترين آن در دامنه‌هاي جنوبي رخ داده است. خسارت در دامنه‌هاي شرقي و غربي تقريباً برابر بوده است. بيشترين و كمترين درصد خسارت به‌ترتيب مربوط به گونه‌هاي توسكا و افرا است. عمليات پرورشي با تأثير بر ساختار افقي و عمودي توده‌ها جهت كاهش ضريب قطري درختان، نقش مؤثري در كاهش شدت و وسعت خسارت برف بر درختان خواهد داشت و پايداري توده و درخت را بهبود مي‌بخشد.