بررسي و تحليل نگرش ژئوپليتيكي اسناد بالادستي آمايش سرزمين در ايران

آمايش سرزمين به عنوان تجلي سياستگذاري فضايي، تلاقي گاه نهايي محتواي برنامه‌هاي توسعه و اسناد بالادستي است كه ضمن توسعه و تعادل سرزميني، بر ارتقا قدرت ملي و وزن ژئوپليتيكي هر كشوري، نقش بي بديلي ايفا نمايد. رويكرد ژئوپليتيكي ناظر بر بهره وري قابليت هاي مكاني فضايي در راستاي استفاده بهينه از مزيت هاي رقابتي در مقياس هاي خرد و كلان ارتقاءدهنده قدرت ملي يك كشور و تعيين كننده مناسبات آن با ديگر قدرت ها است. از اين رو توجه به جايگاه آن در اسناد سياستگذاري فضايي كشور با توجه به جغرافياي ايران، از منظر ژئوپليتيك كاربردي ضروري است. هدف اصلي اين مقاله بررسي و تحليل نگرش اسناد بالا دستي آمايش سرزمين در ايران است. بر اين مبنا، اين مقاله با تحليل محتواي كمي و روش توصيفيتحليلي به دنبال تحليل نگرش ژئوپليتيكي در اسناد بالادستي آمايشي ايران است. لذا، با بررسي آن اسناد، گزاره‌هاي ژئوپليتيكي آنها احصاء و ارزيابي گرديد. نتايج نشان مي‌دهد كه 78 بند سياستي داراي نگرش ژئوپليتيكي بوده است. اگرچه نگرش ژئوپليتيكي در اسناد بالادستي آمايشي از سال 1377 در سياست‌هاي كلي نظام در بخش انرژي آمده ولي اهميت اين موضوع در سند جهت گيري هاي ملي آمايش سرزمين با 63 گزاره ژئوپليتيكي تثبيت شده است.