بررسي تغييرات كاربري اراضي و مدل‌سازي بارش – رواناب با استفاده از مدل HEC-HM مطالعه موردي : حوضه آبخيز بابلرود

تغيير در الگوي كاربري اراضي فرآيندهاي هيدرولوژيكي را در حوضه ها متأثر ساخته و تعادل طبيعي جريان آب را مختل مي كند. در پژوهش حاضر، تغيير مؤلفه هاي هيدرولوژيكي حوضه آبخيز بابلرود در نتيجه ي تغييرات كاربري اراضي در سال هاي 1988 و 2009 مورد بررسي قرار گرفته است. جهت تعيين تغييرات كاربري اراضي حوضه آبخيز بابلرود، تصاوير ماهواره اي TM سال 1988 (1367) و ETM+ سال 2009 (1388) با ضريب تفكيك مكاني 30 متر به كار گرفته شدند كه با استفاده از طبقه بندي نظارت شده به چهار نوع كاربري شهري، اراضي تركيبي (شهر، باغ و فضاي سبز)، كشاورزي باغي و اراضي باير طبقه بندي گرديدند. با توجه به اين طبقه بندي، اراضي جنگلي و تركيبي (كشاورزي، باغي) حوضه بابلرود با كاهش مساحت و كاربري هاي مرتع و شهري (ساخته شده) با افزايش مساحت مواجه بوده اند. جهت بررسي تأثير تغييرات كاربري اراضي بر سيكل هيدرولوژي و كميت مؤلفه هاي بيلان هيدرولوژيكي حوضه آبخيز مورد بررسي و تحليل اين ارتباط ها، از مدل HECHMS استفاده شد؛ نتايج اين مدل بهصورت كاهش تلفات بارش، افزايش ارتفاع و ضريب رواناب، افزايش دبي حداكثر و افزايش دبي متوسط، تأثير تغييرات مورفولوژيكي رودخانه بابلرود و كاربري اراضي محدوده آن را بر مؤلفه هاي سيلاب به خوبي روشن نمود.