تاثير سازه‌هاي مكانيكي در مهار سيلاب سطوح آبگير مناطق خشك (مطالعه موردي منطقه تفتان خاش)

هدف از اجراي اين پژوهش تاثير سازه هاي مكانيكي در جمع آوري سيلاب حوضه آبخيز تفتان خاش است تا ضمن شناسايي نقاط ضعف و قوت آن ها، راهكار علمي به منظور تاثيرگذاري مطلوب سازه ها صورت پذيرد. براي اجراي اين پژوهش گنجايش مخازن بندها برآورد و اشل هايي در داخل آن ها مستقر و در هر بارندگي ميزان سيلاب ورودي اندازه گيري گرديد. نتايج پژوهش نشان داد كه سازه هاي مورد بررسي 145744 مترمكعب گنجايش دارد. در طول دوره مورد بررسي 4101090 مترمكعب بارندگي در منطقه صورت گرفته كه منجر به ايجاد 939434 مترمكعب رواناب شده است. احداث مخازن ذخيره رواناب زمينه استحصال و نفوذ 320535 متر مكعب سيلاب را فراهم نموده و 618899 مترمكعب آن نيز از منطقه خارج شده است. در حالي كه در نبود اين مخازن 939434 مترمكعب رواناب نه تنها از منطقه خارج مي گرديد، بلكه بر قدرت تخريبي سيلاب ها نيز افزوده مي شد كه اين خود منجر به افزايش ميزان فرسايش و كاهش نفوذ در آبراهه هاي اصلي نيز مي شد. بررسي ها نشان مي دهد كه با احداث مخازن ذخيره رواناب ميزان هرزآب از 9/22 درصد به 8/7 درصد تقليل مي يابد. همچنين حداكثر داغ آب خروجي سطوح آبگير قبل از احداث مخازن 45/1 متر اندازه گيري كه پس از آن به 72/0 متر كاهش يافت. تجزيه و تحليل آماري داده ها نشان مي دهد كه بين تغييرات حجم سيلاب در قبل و بعد از احداث مخازن ذخيره رواناب اختلاف معني داري در سطح 1% (P 0.01) وجود دارد. يعني سازه هاي اجرايي در منطقه مورد مطالعه، كاهش سيلاب را به همراه داشته است.