ارزيابي سطح فرياتيك در سدهاي خاكي به كمك تحليل عددي (مطالعه موردي: سد پانزده خرداد)

در اين مقاله پس از مدل سازي سد ۱۵ خرداد با نرم افزار FLAC، محل منحني فرياتيك، اثر تغييرات سطح آب مخزن و تغيير شيب سطح بالادست و پايين دست بر منحني فرياتيك، فشار آب منفذي و ضريب اطمينان بدنه سد مورد تجزيه وتحليل قرارگرفته است. ضريب اطمينان با افزايش شيب طرفين بدنه سد به اندازه 5 و 10 درجه در تراز ثابت مخزن به مقدار 54/1 و 69/1 رسيد و با كاهش شيب طرفين به همان ميزان ضريب ايمني به ترتيب به مقدار 39/1 و 30/1 كاهش يافت. با افزايش سطح ايستابي، ميزان فشار آب منفذي و احتمال وقوع خط نشت نيز افزايش يافت. همچنين مناطق بيشتري از بدنه اشباع و نيز توسعه مدل ناحيه پلاستيك سبب كاهش ضريب اطمينان تا ميزان 01/1 شد. نتايج پژوهش بيانگر آن است كه با كاهش حجم خاك ريزي ضريب اطمينان به ميزان قابل توجهي كاهش يافت كه با توجه به تغييرات سالانه آب در بالادست، مي تواند پايداري بلندمدت سد را دچار مشكل نمايد؛ بنابراين شيب اجراشده سد مناسب هست.