بررسي مقايسه‎ اي عزت‌نفس در متون اخلاق وحياني و روان‎شناسي

احساس حرمت، عزت و كرامت براي خود كه در متون ديني و اخلاقي مبتني بر وحي از ديرباز به دو صورت مذموم و ممدوح موردتوجه بوده است در متون روان‎شناسي جديد تحت عنوان عزت‌نفس و تنها به‌صورت مثبت موردتوجه قرار گرفته و مؤلفه‌ها و علائم و نتايجي براي آن بيان شده است. بررسي دعاي مكارم الاخلاق در صحيفه سجاديه به‌عنوان يك متن معتبر اخلاق وحياني، توجه ويژه امام سجاد عليه‌السلام بر عواملي مانند بخشش و گذشت، دعا و طلب خير و شفا براي بهبود بخشي به رذايل اخلاقي ديگر انسان‌ها، تقويت حرمت و تكريم نفس، هدفمندي و اصلاح و تكميل نيت را نشان مي‌دهد. اين مسائل در روان‎شناسي جديد در مجموعه‌اي به نام عزت‌نفس كه دانش جديد از طريق تجربه حسي به زاويه‌اي از آن الزامات رسيده قابل مشاهده است. در عين حال تفاوت عمده‌اي بين رهيافت دعاي مكارم الاخلاق و روان‎شناسي در توجه به اين عوامل وجود دارد كه مايه افتراق دو نوع متن بوده و باعث تفاوت در برخي دستورات شده است. بررسي الزامات اخلاق و روان‎شناسي مدرن از يك‌سو نشان‌دهنده جهان‌بيني متفاوت متون اخلاقي مبتني بر وحي با علوم مدرن است و از سوي ديگر دربردارنده اين حقيقت است كه بايدهاي دستيابي به سعادت اخروي نه‌تنها با سود مادي منافات ندارد بلكه مسير تحقق سود مادي نيز از آن مي‌گذرد.