نقد و تحليل فريبكاري در تاريخ بيهقي و شاهنامه

فريب و نحوه رفتاري فريبكاران در دو كتاب «شاهنامه» و «تاريخ بيهقي» كه از آثار وزين ادب و هنر فارسي هستند، به وضوح نمايان است. نيرنگ در بخش‌هاي حماسي اسطوره‌اي و تاريخي «شاهنامه» به كار رفته است كه به نظر مي رسد در بخش حماسي آن با انگيزه و اهداف شخصي و انساني و ملي، بيشترين كاربرد را دارد. بر خلاف معناي متعارف نيرنگ كه مفهومي منفي دارد؛ در «شاهنامه» جنبه‌ها و مفاهيم مثبت آن را مي توان مشاهده كرد. آيا فريب بر اثر رفتار شخصيّت هاي بانفوذ سياسي چون محمود، مسعود و بوسهل ... است كه در دوره اي بر اريكه قدرت و هدايت جامعه تكيه زده، به حكمراني پرداخته، به فريب روي آورده و توانسته اند از بروز آشوب جلوگيري كنند يا اينكه محموديان با تضريب و فريب سبب عزل طرفداران مسعود شده و نوعي بي ثباتي و اضطراب را گسترش داده اند.