تأثير برنامه درماني مداخله مبتني بر تفاوتهاي فردي (فلورتايم) بر اساس هيجان ابرازشده مادران بر مهارتهاي اجتماعي كودكان مبتلا به اختلال اوتيسم با عملكرد بالا

اهداف اين پژوهش به منظور طراحي مداخله مبتني بر تفاوت‌هاي فردي بر اساس هيجان ابرازشده والدين و تأثير اين برنامه بر مهارت‌هاي اجتماعي كودكان اوتيسم با عملكرد بالا انجام شد. مواد و روش ها نوع مطالعه براي بخش اول، مطالعه علّي مقايسه‌اي و بخش دوم مطالعه نيمه‌آزمايشي است. به منظور طراحي برنامه درماني فلورتايم مبتني بر هيجان ابرازشده والدين، ابتدا به صورت تركيبي تودرتو با پرسش‌نامه محقق‌ساخته براي سنجش كيفي و پرسش‌نامه خانواده براي بخش كمّي، وضعيت هيجاني مادران اوتيسم سنجيده شد. بر اين اساس برنامه درماني ۲۳ جلسه‌اي تدوين شد. در نهايت ۲۰ كودك اوتيسم با عملكرد بالا از مراكز اوتيسم به صورت نمونه‌گيري در دسترس انتخاب شدند؛ ۱۰ نفر به عنوان گروه آزمايش كه علاوه بر مداخله ABA برنامه مداخله طراحي‌شده به آن‌ها ارائه شد و ۱۰ نفر به عنوان گروه كنترل كه صرفاً ABA دريافت مي‌كردند، انتخاب شدند. ابزارهاي استفاده‌شده عبارتند از: پرسش‌نامه خانواده، آزمون ASSQ و آزمون هوش استانفورد بينه، آزمون گيليام و سازگاري اجتماعي واينلند. تجزيه‌وتحليل داده‌ها از طريق آزمون مانوا و مانكوا با نرم‌افزار SPSS نسخه ۱۹ انجام شد. يافته ها نتايج بيانگر اين هستند كه با وجود تفاوت معني‌دار در هيجان ابرازشده مادران اوتيسم و عادي و زيادبودن هيجان ابرازشده مادران اوتيسم در نمره كلي هيجان ابرازشده، انتقاد و درگيري عاطفي افراطي، بعد از ارائه مداخله، تفاوت معني‌داري بين دو گروه كودكان تحت مداخله ABA و كودكان تحت مداخله فلورتايم در مهارت‌ها و سازگاري اجتماعي ملاحظه نشد. اما گروه آزمايش، بعد از ارائه مداخله، عملكرد بهتري در نمره ارتباط داشتند. نتيجه گيري با توجه به زيادبودن هيجان ابرازشده والدين كودكان با اختلال اوتيسم، بايد مداخلات مختلفي براي كاهش هيجان ابرازشده آن‌ها ارائه داد. همچنين مي‌توان از مداخلات اجتماعي از جمله مداخله فلورتايم براي افزايش ارتباط كودكان با اختلال اوتيسم عملكرد بالا استفاده كرد.