نقش فلزات در بيماري‌هاي تحليل‌برنده عصبي سيستم عصبي مركزي

مقدمه: فلزات به‌عنوان اجزاء جدايي ناپذير پوسته زمين، آب، هوا و انواع اكوسيستم‌ها همواره ماهيت خود را به اثبات رسانده‌اند. فلزات كمياب معمولاً به‌عنوان كوفاكتور آنزيم‌ها و براي تنظيم عملكرد سلول‌ها عمل مي‌كنند. انباشته شدن فلزات در مغز بيانگر نقش مهم اين مواد در سيستم عصبي مي‌باشد. كمبود اين فلزات با انواع بيماري‌هاي عصبي همراه است. به عبارت ديگر افزايش سطوح فلزات ممكن است حوادث داخل سلولي مضر مختلف، از جمله استرس اكسيداتيو، اختلال در ميتوكندري، قطعه قطعه شدن DNA، تاخوردگي اشتباه پروتئين، استرس شبكه آندوپلاسمي، اختلال در نظم اتوفاژي و فعال شدن القاء آپوپتوز را به همراه داشته باشد. تا به امروز، عوارض ناشي از اختلال فلزات با بيماري‌هاي متعدد در انسان همانند بيماري آلزايمر، اسكلروز جانبي آميوتروفيك، اختلالات طيف اوتيسم، بيماري گيلن باره، سندرم جنگ خليج فارس، بيماري هانتينگتون، مالتيپل اسكلروز، بيماري پاركينسون و بيماري ويلسون گزارش شده است. نقش برخي از اين يون‌هاي فلزي به‌ويژه در عملكرد مغز مهم است و منجر به معرفي اصطلاح متالونوروشيمي به‌منظور توصيف مطالعه يون‌هاي فلزي در سيستم عصبي در سطح مولكولي گرديده است. نتيجه‌گيري: فلزات متعدد در تنظيم فرايندهاي حياتي سلول‌هاي عصبي نقش مهمي دارند. كمبود و يا افزايش سطح هر كدام از اين فلزات تأثيرات مضري بر روي سيستم عصبي انسان دارد كه ممكن است بيماري‌هاي تخريب‌كننده سيستم عصبي را به دنبال داشته باشد.