ارزيابي پژوهش‌هاي دانشگاهي در كشورهاي اسلامي (آسيب‌شناسي و راهكارهاي حقوقي)

جهان اسلام با 57 كشور، حدود يك چهارم جمعيت جهان را به خود اختصاص داده است. كشورهاي اسلامي علاوه بر عقب‌ماندگي در توليدات صنعتي، از نظر علمي و پژوهشي نيز در وضعيت نامطلوبي به سر مي‌برند.ارزيابي‌هاي علمي نشان دهنده اين واقعيت است كه سهم كشورهاي اسلامي در توليدات علمي، از كل توليدات علمي جهان بسيار اندك است. توليدات علمي به عنوان معيار مهمي از فعاليت سيستم علمي كشورها، امروزه نقش حياتي براي نهادهاي تصميم‌گير در سطوح ملي و بين‌المللي دارد. در ساليان اخير برخي كشورهاي اسلامي از جمله ايران، تركيه، مصر و برخي كشورهاي ديگر براي حضور فعال‌تر در زمينه‌هاي علمي، تلاش‌هاي بسيار انجام دادند كه نتيجه آن افزايش ميزان توليدات علمي اين كشورها در مجلات و پايگاه‌هاي معتبر علمي بوده است. از مهم‌ترين آسيب‌هاي نظام پژوهشي مي‌توان به عدم كاربردي بودن پژوهش‌ها و عدم تعامل بين صنعت و دانشگاه‌ها اشاره نمود. راهكارهايي نظير تدوين قوانين و مقررات در حوزه پژوهش هاي دانشگاهي، حمايت هاي قانوني از محققان، لزوم خريد منابع پژوهشي براي دانشگاه‌ها، توجه به موضوعات به ظاهر كوچك اما كاربردي و بالا بردن قدرت خريد علاقمندان به پژوهش مي‌تواند تا حدودي وضعيت توليد علم در جهان اسلام را بهبود بخشد. هرچند كشورهاي اسلامي تا رسيدن به جايگاه واقعي و تاريخي خود، نيازمند فعاليت‌هاي علمي و پژوهشي بنيادين در همه سطوح مي‌باشند.