پايش مكاني خشكسالي در جغرافياي كشاورزي مناطق خشك از طريق شاخص شرايط حرارتي پوشش گياهي(VTCI) و به وسيله داده هاي MODIS، مطالعه ي موردي: استان مركزي

خشك سالي از جمله بلاياي طبيعي است كه سبب وارد شدن خسارات اقتصادي فراواني خصوصاً در بخش جغرافياي كشاورزي و منابع طبيعي مناطق خشك مي گردد. ارزيابي و پايش خشك سالي به دليل ماهيت آرام و خزنده اش با مسائل و مشكلات فراواني همراه است. رويكرد استفاده از شاخص هاي مبتني بر فناوري سنجش ازدور به دليل قابليت هاي مكاني و زماني مناسب و نيز عدم وجود مشكلات روش هاي نقطه اي، درحال توسعه و پيشرفت است. از جمله اين شاخص ها، شاخص شرايط درجه حرارت پوشش گياهي (VTCI) است كه بر اساس استفاده هم زمان از NDVI و LST ايجادشده است؛ بنابراين در اين تحقيق قابليت شاخص VTCI در پايش مكاني خشك سالي مدنظر قرارگرفته است. براي اين منظور، محصولات NDVI و LST سنجنده موديس ماهواره ترا براي مردادماه سال هاي 1379 تا 1393 دريافت شده و پس از انجام اصلاحات مكاني و زماني لازم، براي ايجاد شاخص VTCI، مورد پردازش قرار گرفتند. بر اساس نتايج، سال 1385 داراي ضرايب رگرسيون بالاتري نسبت به ساير سال ها بوده است (73/0=R2 براي لبه ي گرم و 86/0=R2 براي لبه ي سرد). در ادامه، شاخص VTCI مربوط به مردادماه هرسال بر اساس ضرايب رگرسيون همان سال استخراج و نقشه ي VTCI منطقه به 5 كلاس تنش خشك سالي: شديد، متوسط، ملايم، نرمال و مرطوب طبقه بندي شده و درنهايت طبقات خشك سالي در طي اين 15 سال با يكديگر مقايسه شدند. نتايج حاصل نشان دادند كه بيش ترين درصد مساحت خشك سالي مربوط به طبقه ي متوسط و كم ترين درصد مربوط به طبقه ي مرطوب بوده است. هم چنين سال هاي 1392 و 1390 داراي بيش ترين درصد طبقه ي شديد و مرطوب بوده اند.