ارزيابي راه‌هاي حل تعارض رودخانه زاينده‌رود از ديدگاه كشاورزان و ذي‌مدخلان

آب به عنوان يك عامل محدود كننده در شكل دهي و تكوين فرهنگ و تمدن ايراني، نقش تعيين كننده اي داشته است. با توجه به كمبود آب و تنوع مصرف كنندگان، بروز تعارض در حوضه رودخانه ها قابل پيش بيني است. حل تعارض، روش ها و فرآيندهايي مؤثر در تسهيل و پايان دادن مسالمت آميز به يك تعارض از راه ارتباطات فعال درباره طرز تفكرشان و علل اختلافات و همچنين مداومت در مذاكره جمعي را شامل مي شود. در حال حاضر، رودخانه زاينده رود دچار كم آبي شديدي شده است. هدف اين بررسي، ارزيابي راه هاي حل تعارض رودخانه زاينده رود از ديدگاه كشاورزان و ذي مدخلان مي باشد. جامعه آماري اين مطالعه را كشاورزان حوضه زاينده رود در دو استان اصفهان و چهارمحال و بختياري (ذي نفعان) و همچنين كاركنان معاونت حفاظت و بهره برداري آب منطقه اي و جهاد كشاوري دو استان (ذي مدخلان) تشكيل مي دهند. حجم نمونه مورد بررسي كشاورزان با استفاده از اطلاعات به دست آمده از پيش آزمون و فرمول كوكران، 171 نفر تعيين گرديد و ذي مدخلان تمام شماري شدند. داده هاي مورد نياز از طريق مصاحبه حضوري و با استفاده از پرسشنامه ساخت يافته گردآوري شده، روايي صوري و پايايي آن نيز به ترتيب با استفاده از نظرات كارشناسان و ضريب آلفاي كرونباخ (871/0) تأييد گرديد. نتايج اين مطالعه نشان داد كه مهم ترين عوامل به وجود آورنده تعارض رودخانه از نظر جامعه آماري پژوهش به ترتيب، كاهش بارش، افزايش استفاده آب در صنعت و افزايش مصارف ساير استان ها مي باشد. همچنين، ايجاد شرايط بازگو كردن نظرات به صورت آزادانه، پادرمياني و مذاكره مؤثرترين راه حل هاي تعارض از نظر جامعه آماري است. از سويي، در شرايط فعلي، كشاورزان (ذي نفعان) توسل به زور و ذي مدخلان مذاكره را مناسب ترين راه حل تعارض مي دانند.