مقايسۀ شاخص ‌هاي رشد زباني و آگاهي واژگاني كودكان دو‌زبانه (آذري-فارسي) كم‌شنوا با همتايان طبيعي

هدف: با توجه به تاثير دوزبانگي و كاشت حلزون بر رشد زبان و مهارت هاي فرازباني، بررسي اين مهارت ها در كودكان دوزبانه در زبان هاي مختلف و مقايسه آن در كودكان دوزبانه ي طبيعي و كم شنواي كاشت حلزون مي تواند منجر به شناخت بيشتر ما از رشد زبان در كودكان و عوامل دخيل در آن شود. هدف پژوهش حاضر، مطالعه مقايسه ا ي ميانگين طول گفته و غناي واژگاني با آگاهي واژگاني (جنبه محتوايي و ساختاري) از خرده آزمون مهارت فرا زباني ميان كودكان دوزبانه ي طبيعي و كم شنواي كاشت حلزون پايه اول ابتدايي در دوزبانه هاي آذري فارسي است. روش بررسي: براي انجام اين پژوهش 6 كودك دوزبانه ي اول ابتدايي كم شنواي كاشت حلزون از بين مدارس استثنايي شهر زنجان در سال تحصيلي 98-97 به صورت نمونه گيري از ميان نمونه هاي در دسترس و 6 كودك همتاي سني طبيعي بر اساس شاخص هاي جنسيت، سن، مشابهت شرايط اجتماعي اقتصادي انتخاب و  در ميانگين طول گفته و غناي واژگاني با مهارت فرازباني با هم مقايسه شدند. براي بررسي ميانگين طول گفته و غناي واژگاني از تحليل نمونه ي گفتار پيوسته و براي بررسي مهارت هاي فرازباني از آزمون هاي آگاهي واژگاني (شامل بررسي محتوايي و ساختاري تعريف واژه)  استفاده شد.  يافته ها: بررسي و تحليل داده ها نشان داد كه در زبان آذري ميانگين رشد طول گفته و غناي واژگاني كودكان پايه اول ابتدايي دوزبانه ي آذري فارسي كم شنواي داراي كاشت حلزون دچار تاخير است (P 0/05). اما در زبان فارسي از شاخص هاي رشد زباني فقط ميانگين طول گفته تاخير دارد (P 0/05) و در هيچ كدام از جنبه ‌هاي محتوايي و ساختاري مهارت تعريف واژگاني كودكان كم ‌شنواي داراي كاشت حلزون تفاوت معناداري مشاهده نشد (P 0/05). پايين بودن سطح توانايي فرازباني آزمودني ها در آزمون هاي فرازباني زبان آذري را مي توان ناشي از آموزش رسمي زبان فارسي در مدارس دانست. نتيجه گيري: مطابق با نتايج حاصل از اين تحقيق، ميانگين امتيازات آزمون گفتار پيوسته نشان داد كه عملكرد كودكان دوزبانه ي پايه اول ابتدايي طبيعي در بخش غناي واژگاني و ميانگين طول گفتار زبان فارسي از كودكان دوزبانه ي داراي كاشت حلزون بهتر است.