ارزيابي سطح اطمينان در يك مدل سازي فضايي براي شناسايي احتمال آلايندگي هوا (NO2 , CO) دركلانشهر تهران

سابقه و هدف: شهر تهران با وسعتي در حدود 750 كيلومتر مربع و جمعيتي بيش از 8 ميليون نفر و در حدود 4 ميليون خودرو در حال تردد با مشكل آلودگي هوا به صورت جدي مواجه مي باشد. بررسي دقيق توزيع فضايي و آلاينده هايي از قبيل CO و NO2در كلانشهر تهران به منظور شناسايي خطرها، احتمال و ريسك اين آلاينده ها بسيار داراي اهميت مي باشد، با توجه به آن بهره گيري از روش هـاي محاسباتي رياضي از قبيل روش ارزيابي سطح اطمينان مي تواند مؤثر باشد. تاكنون تحقيقي در رابطه با محاسبه سطح اطمينان صورت نگرفته است. هدف هاي اصلي اين تحقيق بررسي تغييرات غلظت آلايندگي هوا نسبت به عناصر CO و NO2، بررسي شعاع تأثير ايستگاه‌هاي ثابت سنجش آلودگي و محاسبه سطح اطمينان با بررسي احتمال آلايندگي هوا و در نهايت تهيه نقشه ريسك آلودگي هوا در منطقه هاي مختلف كلانشهر تهران مي باشد. مواد و روش ها: در اين تحقيق داده هاي مربوط بـه آلايندگي هواي تهران در ماه هاي مهر، آبان و آذر سال 1396 در يك مدل سازي فضايي بكار گرفته شد و با استفاده از روش زمين آمار و روش كريجينگ شاخص1 داده ها تحليل شده و نقشه هاي توزيـع آلايندگـي غـلظت و همچنين نقشه هاي دو - دويي (صفر و يك) احتمال آلايندگي و ريسك آلودگي در كلانشهر تهران در نرم افزار Arc GISبراي بازه زماني مربوطه تهيه گرديد. نتايج و بحث: نقشه هاي حاصل براي سطح اطمينان براي كلانشهر تهران نشان مي دهد كه ايستگاه هاي پارك قائم، پارك رازي و شهرداري منطقه 16 بيشترين ميزان ريسك آلايندگي NO2 و ايستگاه هاي دانشگاه شهيد بهشتي، پاسداران، دانشگاه علم و صنعت و شادآباد داراي كمترين ميزان ريسك آلايندگي NO2 مي باشند و همچنين ايستگاه هاي مربوط به شهرداري منطقه 11، شهرداري منطقه 16، شهرداري منطقه 15، فرمانداري شهرري، دانشگاه شريف، ميدان فتح، پارك سلامت و پارك رازي بيشترين ميزان ريسك آلايندگي CO و ايستگاه هاي اقدسيه، دانشگاه شهيد بهشتي، شهرداري منطقه 2، پارك رز، دانشگاه علم و صنعت، گلبرگ، شاد آباد و مسعوديه كمترين ميزان ريسك آلايندگيCO را به خود اختصاص داده اند. نتيجه گيري: كريجينگ شاخص روش مفيـدي براي ارزيابي ريسك آلـودگي از طـريق فراهم كـردن نـقشه احتمال مي باشد. نقشه هاي ريسك توليد شده در اين تحقيق براي مشخص نمودن منطقه هاي مستعد به آلودگي، CO و NO2 ابزار سودمندي مي باشند. نتايج اين تحقيق مي تواند با شناسايي درست ميزان آلايندگي هوا در يك توزيع فضايي مناسب، در تصميم گيري هاي مديريتي شهري نقش موثري را ايفاء نمايد.