بررسي پتانسيل گياه كنگر (Gundelia tournefortii) به عنوان جاذب فلزات سنگين در خاك‌هاي آلوده

بررسي غلظت فلزات سنگين در گونه‌هاي گياهي رشد يافته در خاك‌هاي كشاورزي آلوده به فلزات سنگين بسيار حايز اهميت است. كنگر (Gundelia tournefortii) يكي از گونه‌هاي خوراكي مورد استفاده در بخش‌هاي مختلف كشور است كه امكان رشد در زمين‌هاي كشاورزي را دارا است. افزون بر اين استفاده از گياهان با قابليت تجمع بالا يكي از كارسازترين روش‌هاي پاكسازي خاك‌هاي آلوده به فلزات سنگين است. هدف از پژوهش حاضر بررسي پتانسيل گياه كنگر در جذب فلزات سنگين در زمين‌هاي كشاورزي و غيركشاورزي است. به اين منظور 4 ايستگاه در مناطق كشاورزي و 2 ايستگاه در مناطق غيركشاورزي به‌عنوان شاهد در نظر گرفته شد. در هر يك از اين ايستگاه‌ها سه نمونه گياهي به طور كامل از ريشه و به همراه خاك اطراف آن‌ها برداشت شد. پس از آماده‌سازي و هضم نمونه‌ها غلظت فلزات سنگين كروم، نيكل، روي، مس، منگنز و آهن با استفاده از دستگاه جذب اتمي تعيين شد. براي هر يك از گياهان فاكتورهاي تجمع زيستي و فاكتور انتقال محاسبه شد. بر اساس يافته‌هاي به دست آمده، گياه كنگر از نظر فلزات روي، منگنز، مس و نيكل بيش انباشت‌گر و از نظر كروم و آهن انباشت‌گر متوسط محسوب مي‌شود. همچنين يافته‌ها نشان داد بين غلظت فلزات سنگين در خاك، اندام‌هاي هوايي و زير‌زميني كنگر در منطقه شاهد و كشاورزي اختلاف آماري معني‌داري وجود دارد (p 0.05). بنابراين مصرف گياهان زراعي رشد يافته در زمين‌هاي كشاورزي به موجب غلظت بالاتر فلزات سنگين در آن‌ها ا از خطر بالاتري برخوردار است و با توجه به نتايج فاكتورهاي انتقال و تجمع، اين گونه براي پاكسازي نواحي آلوده به فلزات سنگين پيشنهاد ﻣﯽشود.