مقايسه نقشه علمي ايران با نقشه جهاني علم جهت تعيين حوزه‌هاي بين‌رشته‌اي

سابقه و هدف: اهميت اين پژوهش شناخت، آگاهي و سنجش توليدات علمي با هدف مقايسه ي نقشه علمي ايران با نقشه جهاني علم جهت شناسايي حوزه هاي ميان رشته اي براي اخذ تصميمات و سياست گذاري ها و تعيين بهتر حوزه هاي بين رشته اي و ايجاد رشته هاي جديد است. مواد و روش ها: اين پژوهش كاربردي است و به لحاظ رويكرد از نوع تحقيقات علم سنجي و بر اساس گردآوري داده ها از نوع تحقيقات توصيفي مي باشد. جامعه آماري پژوهش، تمام مقاله هاي منتشرشده توسط پژوهشگران ايران در بازه ي زماني ۲۰۱۵-۲۰۰۵ در پايگاه وب آو ساينس مي باشد و براي تجزيه و تحليل داده ها و ترسيم نقشه علمي از نرم افزارهاي Excel ,VOSviewer, Bibexcel, Pajek استفاده شده است. يافته ها: ترسيم نقشه ي توليدات علمي ايران حاكي از آن است كه بيشترين توليدات علمي ايران در حوزه هاي موضوعي مهندسي برق و الكترونيك با ۲۱۶۱۴ سند، بوده است. در اين پژوهش، بيشترين توليدات علمي بين رشته اي ايران در حوزه هاي موضوعي الكترونيك با مهندسي شيمي، رياضيات، مكانيك، فيزيك و رياضيات بين رشته اي صورت گرفته است. حوزه هاي مهندسي برق، سوخت و انرژي و مهندسي شيمي قطب پژوهش هاي بين رشته اي ايران و حوزه هاي پژوهشي علوم رايانه و بيوشيمي حوزه هاي واسط در پژوهش هاي بين رشته اي ايران محسوب مي شوند. نتيجه گيري: از مقايسه نرخ رشد توليدات علمي ايران با نرخ رشد توليدات علمي جهان مي توان نتيجه گرفت كه ايران جزء كشورهاي پرشتاب جهان محسوب مي شود ولي از لحاظ پژوهش هاي بين رشته اي ضعيف است. با شناسايي حوزه هاي بين رشته اي در اين پژوهش، سياست گذاري علمي كشور بايد در راستاي حفظ و تقويت اين حوزه ها صورت پذيرد.