اثر تنش خشكي بر محتواي فيتواسترول‌ها و ژن‌هاي كليدي درگير در مسير سنتز بتاسيتوسترول در گياه دارويي كدوي تخم‌كاغذي (Cucurbita pepo L.)

تنش‌هاي زيستي ازجمله خشكي بر ميزان توليد متابوليت‌هاي ثانويه به‌ويژه استرول‌هاي گياهي (فيتواسترول‌ها) اثر مي‌گذارد. در بين فيتواسترول‌هاي موجود در كدوي تخم‌كاغذي، بتاسيتوسترول از مهمترين مواد مؤثره در آن است كه خواص دارويي زيادي نيز دارد. در اين مطالعه، اثر پنج سطح تنش خشكي بر روي ميزان توليد روغن بذر و فيتواسترول‌هاي موجود در آن در سه ژنوتيپ و رقم استرياكاي كدوي تخم‌كاغذي (Cucurbita pepo L.) مطالعه شد. تجزيه فيتواسترول‌ها با استفاده از GC/MS نشان داد كه افزايش ميزان تنش خشكي اثر منفي بر ميزان توليد روغن حاصل از بذر رسيده كدوي تخم‌كاغذي داشت ولي فيتواسترول‌هاي تشكيل‌دهنده روغن به‌ويژه بتاسيتوسترول افزايش يافتند و اين افزايش در رقم استرياكا (Styriaca) از بقيه ژنوتيپ‌ها بيشتر بود. براي تأييد اين نتايج، 3015 روز بعد از گلدهي دانه‌هاي آن برداشت و ميزان بيان ژن‌هاي SQS، PP2A، SMT2، ERG26 و Cycloartenol synthase درگير در مسير سنتز فيتواسترول‌ها بررسي شد. نتايج مشخص كرد كه در بين سطوح مختلف تنش خشكي و ژن‌هاي مورد مطالعه، در سطح ديم‌كاري ژن‌ها بالاترين ميزان بيان را داشته و در آن بازه زماني، عمده فعاليت مسير سنتز استروئيدها در كدوي تخم‌كاغذي مسير سنتز بتاسيتوسترول و استيگماسترول است.