مطالعه آزمايشگاهي راندمان افزايش اكسيژن محلول آب در سرريزهاي پلكاني-كنگره‌اي

از پارامترهاي مهم كيفي آب، مقدار بالاي اكسيژن محلولاست كه براي بقاي حيات آبزيان و نيز بهبود كيفيت آب، حياتي است. يكي از روش‌هاي افزايش مقدار اكسيژن محلول (DO)، استفاده از سازه‌هايي است كه منجر به ايجاد اغتشاش و آشفتگي در جريان و ورود حباب‌هاي كوچك هوا به آب شود. جت‌ ريزشي از سرريزها نمونه اي ويژه از ايجاد آشفتگي در آب و افزايش اكسيژن محلول محسوب مي‌شود.در اين پژوهش، تأثير ايجاد كنگره‌ها با ارتفاع‌هاي 0.5 و 0.75 ارتفاع پلكان (h)، فاصله هاي كارگذاري برابر و دو برابر ارتفاع پلكانو آستانه با ارتفاع 0.32 ارتفاع پلكان بر افزايش مقدار اكسيژن محلول آب در پايين‌دست سرريز پلكاني با شيب‌هاي‌ 1:1، 1:2 و 1:3 براي دامنۀ وسيعي از دبي جريان و عمق‌هاي پاياب برابر و دو برابر ارتفاع پلكان به‌صورت آزمايشگاهي مطالعه شد. بررسي نتايج نشان مي دهد كه در سرريز پلكاني با شيب 1:1، در شرايط عمق پاياب برابر با ارتفاع پلكان، ايجاد كنگره با ارتفاع h0.75، فاصلۀ كارگذاري h2 و طولي برابر با طول پلكان با افزايش 48 درصد در مقدار غلظت اكسيژن محلول آب و با افزايش عمق پاياب به دو برابر ارتفاع پلكان، ايجاد كنگره با ارتفاع h0.75، فاصلۀ كارگذاري h و طولي برابر با طول پلكان با افزايش 77 درصد در مقدار غلظت اكسيژن محلول در آب، نسبت به ساير هندسه‌ها در اين شيب، عملكرد بهتري دارند. مقايسۀ نتايج به ‌دست آمده در سرريز پلكاني با شيب 1:2 نشان مي دهد كه ايجاد كنگره با ارتفاع h0.75 و فاصلۀ كارگذاري h در شرايط عمق پاياب برابر و دو برابر ارتفاع پلكان با افزايش به‌ترتيب 71 و 51 درصد در مقدار غلظت اكسيژن محلول در آب، داراي بهترين عملكرد در اين شيب است. تجزيه و تحليل نتايج حاكي از آن است كه در سرريز پلكاني با شيب 1:3 ايجاد كنگره با ارتفاع h0.75، فاصلۀ كارگذاري h و h2 و طولي برابر و دو برابر ارتفاع پلكان به‌صورت هم‌لبه با وجه پايين‌دست پلكان با افزايش 15 درصد مقدار اكسيژن محلول، نسبت به ساير هندسه‌ها در اين شيب، داراي عملكرد مناسب‌تري است.