بازچرخاني زهاب مزارع نيشكرجنوب خوزستان براي كشت برنج با هدف بهبود بهره‌وري آب در شبكه‌هاي آبياري و زهكشي

توليد زهاب در جنوب استان خوزستان يكي از مشكلات جدي است. استفاده از اين زهاب بر ميزان تخصيص آب به شبكه‌هاي آبياري استان اثرگذاراست. بازچرخاني زهاب براي كشت برنج مي‌تواند به‌عنوان بستري مناسب در منطقه مورد توجه قرار گيرد. براي نيل به اين هدف، پژوهشي به‌صورت كرت‌هاي يك‌بار خرد شده در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي با دو عامل و سه تكرار دركشت و صنعت ميرزا كوچك‌خان اجرا شد. دور آبياري با زهاب نيشكر شامل هرروزه (I0) و تناوب‌ هاي يك روز در ميان (I1) و دو روز در ميان (I2) به‌عنوان عامل اصلي در نظر گرفته و 9 رقم و لاين اصلاحي برنج مقاوم به شوري در كرت‌هاي فرعي قرار داده شدند. نتايج تحقيق نشان داد با كاهش قابل‌توجه آب از دور آبياري هرروزه به تناوب هاي يك روز در ميان و دو روز در ميان، ميزان عملكرد ازI0 با متوسط 2140 به 2248 كيلوگرم بر هكتار بهI1 روندي افزايشي دارد و ‌در I2 نسبت به I0 با افتي30 درصد به‌شدت روبه‌رو مي شود. در پايش درصد سديم قابل‌تبادل خاك (ESP)، نتايج بررسي ها نشان داد كه در هر دو رژيم آبياري I0 وI1، خاك مزرعه در وضعيت سديمي بودن قرار نمي گيرد و تنها در وضعيت شور باقي مي ماند. اين مسئله به‌دليل آبياري در سراسر فصل رشد و وجود زهكشي زيرزميني است كه باعث خروج املاح از پروفيل خاك شده است. هرچند در I2، به‌دليل خشكي دادن مزرعه و هجوم شوري به لايه هاي سطحي خاك، وضعيت پروفيل خاك تا زير عمق توسعه ريشه با افزايش 17 درصددر  ESP به وضعيت سديمي نزديك مي شود. معلوم شد در اين مدت، شوري عصارۀ اشباع خاك 100 درصد افزايش‌يافته است.