جرم‌شناسي تلفيقي: روايت چالش‌ها، به‌گزيني راهكارها

جرم‌شناسي تلفيقي، فرايند آگاهانه و هدفمند تركيب نظريه‌ها، مفاهيم و نهادهاي گوناگون دخيل در نظام عدالت كيفري است. اين رويكرد بر آن است تا با ارائه رهيافت‌هاي چندوجهي، تحليل‌هاي واقع‌بينانه‌تر و واجد اعتبار افزون‌تري ارائه نمايد تا در نتيجۀ آن، دلزدگي‌هاي ملال‌آورِ ناشي از تشتت، بدل به قرارِ ايده‌آل همگرايي گردد. اگرچه اين رويكرد در كوتاه زمان توانست تبديل به پارادايمِ رايجِ جرم‌شناسي گردد، اما به موازات به كارگيري گسترده، با انتقادات قابل توجهي نيز مواجه شد و مورد مخالفت سرسختانه قرار گرفت. مقاله پيش رو با طرح چالش‌هاي مطرح‌شده در دو طيف چالش‌هاي نظري از حيث محتوايي (امتناع تلفيق خرد و كلان، عامليت و ساختار، و فروض متقابل نظريه‌ها) و كاربردي (چالش عملياتي، صحت‌سنجي و اثربخشي) تلاش مي‌كند راهكارهاي مناسب را پيشنهاد نمايد. يافته‌هاي مقاله، حاكي از آن است كه چالشِ تعارض در بسياري از موارد، ناشي از عدم توجه به پيوست روابط ميان عناصرِ عامليت و ساختار، خرد و كلان و ابعاد مختلف سرشت انساني است كه در نتيجۀ سيطرۀ رويكرد مدرنِ دوگانه‌گرا پديد آمده است. همچنين چالش عملياتي با شناخت دقيق رابطۀ ميان گزاره‌ها يا مفاهيم تلفيق‌شده و طراحي مدل اجرايي متناسب با نظريه قابل رفع است؛ چنان كه چالش آزمون‌پذيري را مي‌توان از طريق روش معادلات ساختاري و مقايسه‌اي برطرف ساخت و در نهايت با توسعۀ رويكرد تلفيقي به جرايم گوناگون، استفاده از روش‌هاي ارزيابي، توجه به شرايط زماني و مكاني ساخت نظريه و اجراي دقيق و غير جانبدارانۀ آن مي‌توان بر چالش اثربخشي جرم‌شناسي تلفيقي فائق آمد.