بررسي ريخت ‌شناسانه داستان شغاد از شاهنامه بر اساس نظرية پراپ

مقاله پيش رو در پي آن است كه داستان شغاد شاهنامه را بر پايه نظريه ريخت شناسي ولاديمير پراپ تحليل و ميزان تطابق آن دو با يكديگر را بررسـي كنـد. به همين منظور در بخش نخسـت، مبانـي نظري مكتـب ساختـارگرايي و ريخت شناسي بررسي مي­شود. در ساختـارگرايي اصالـت به متن، بي­توجهي به ريشه­ هاي فرهنگي، اجتماعي و تاريخي، توجـه به روابط متقابل واحـدهاي متن مورد توجه است. در ريخـت­ شناسي مواردي مانند :چهـار قانون كلي در شخصيـت‌ها، عناصر پايدار و متغيير داستان، كنش ­هاي هفت­گانه شخصيت­ ها، كاركردها و انواع حركت در داستان بررسي مي­ شود. نگارنده در بخش دوم به بررسي داستان شغاد بر پايه يافته­ هاي پراپ پرداخته‌ و با رسم جداول و شكل هايي مباحث را نشان داده‌ است داستان با كاركردها پراپ تطبيق داده‌ شده و موارد جا به­ جايي كاركردها و عدم مطابقت‌ها مشخص شده است. اين جسـتاردر پايان به اين نتيـجه مي­رسد كه داسـتان بر پايه الگـو پراپ داراي دو حركـت است و مواردي هست كه داسـتان مطابق الگو نيست و كاركرد جديدي به نام پذيرش تقدير در داستان‌هاي ايراني وجود دارد كه در الگوي پراپ مطـرح نشده است. انديـشه ثنويت در كاركردهاي داسـتان شغاد وجود دارد توجه به عـدد سه به شكل رويدادهاي سه‌گانه در به انجام رسيدن اهداف شخصيت‌ها ديده مي‌شود.