نظريه حمل سيد صدرالدين دشتكي

Sadr al-Din Dashtaki’s Theory of Predication

دشتكي در ارايه نظريه حمل خود، از دو نظريه بديل ياد مي كند؛ «ثبوت امر لامر» و «تغاير مفهومي موضوع و محمول و اتحاد در ذات». دشتكي با نقد اين دو ديدگاه، «تغاير اعتباري و اتحاد در وجود» را به عنوان نظريه حمل استاندارد معرفي مي نمايد. تحليل ويژه دشتكي از مشتقات نقش مهمي در اين نظريه دارد. انكار نسبت از ديگر عناصر تشكيل دهنده نظريه دشتكي است و با كمك آن مي تواند حمل را به هوهويت و عينيت موضوع و محمول تحليل كند. دشتكي در مي يابد كه هر يك از بساطت يا تركب مشتق با نظريه حملي كه او به دنبال آن مي باشد، در تنافي اند و لذا تحليل ويژه اي از مشتقات عرضه مي كند. تحليل او از مشتقات، راه را براي تفكيك دوگانه «ثبوت مبدا براي موضوع» و «اتحاد محمول و موضوع» هموار مي سازد و او را در تحليل قاعده فرعيه و جهت در عقدالوضع ياري مي كند. همه اين عناصر به ياري دشتكي مي آيند تا بتواند قضاياي لابتيه، هليه بسيطه و معدوله را تحليل كند و نظريه حمل منتخب خود را در مورد آن ها به كار گيرد.

Before offering his own theory of the logical predication, Sadr al-Din Dashtaki first criticizes two alternative theories; the first interprets logical predication as the attribution of something (predicate) to something (subject), and the second takes it as expressing the conceptual difference between the subject and the predicate and their essential identity. He then proposes the “conventional difference and existential identity” as the criterion of the logical predication. This theory is constituted of several elements including his peculiar analysis of the derivative words. Dashtaki discovers that both theories of simplicity and complexity of the derivative words are inconsistent with his theory of predication and thus, introduces a new analysis of the derivative words. This analysis pays way to differentiating between attribution of the root to the subject and the identity of subject and predicate. This complex net of principles helps Dashtaki to provide a plausible analysis of special sorts of propositions like existential propositions and hypothetical propositions (la Batti).