شناسايي منشا اصلي ادعاها در پروژه هاي شهري (مطالعه موردي: پروژه هاي DBF مترو كلانشهر تهران)

(Identify source of claims in urban projects (Case Study: Tehran Metro DBF Projects

ادعاها به ويژگي هاي ذاتي در پروژه ها و به ويژه پروژه هاي شهري تبديل شده اند كه اثرات منفي بر زمان و هزينه اجراي پروژه مي گذارد. براي حل اين مشكل، مي توان با شناسايي علل ريشه اي ادعا (منشا) و كاهش تاثير آنها بر علل مستقيم ادعا(علت)، تا حد زيادي از وقوع ادعا در پروژه جلوگيري كرد. در همين راستا در يك تحقيق دو مرحله اي ابتدا ادعاهاي قرادادهاي DBF در پروژه هاي متروي شهري كلانشهر تهران، جمع آوري گرديد و منشا و علت ادعاها تفكيك شد. در مرحله دوم با روش دلفي ابتدا رابطه بين منشا و علت ادعاها (تاثير منشاها بر هر علت) تعيين گرديد و بر اساس آن مهمترين منشا هر علت ادعا مشخص شد. بر اساس نتايج تحقيق، نگاه به منشاها بايد از طريق اهميت تاثير آن بر هر علت ادعا باشد و نگاه جداگانه به منشا ادعا اهميت هر منشا را بخوبي نشان نخواهد داد؛ چرا كه يك منشا براي يك علت ممكن است بسيار مهم و براي ديگري اصلا داراي اهميت نباشد؛ لذا با اين نگاه بهتر ميتوان اهميت هر منشا و تاثير آن را بر هر علت ادعا شناخت تا بتوان استراتژي هاي بهتري براي مقابله و پيشگيري قبل از وقوع ادعا در پروژه اتخاذ نمود. نتايج تحقيق، تغييرات مديريتي در كارفرما (شهرداري تهران) و انتخاب نامناسب سيستم انجام پروژه را از مهمترين منشاهاي ادعا در پروژه هاي شهري نشان مي دهد.

Claims have become inherent features in projects and in particular urban projects that have a negative impact on the time and cost of project implementation. To solve this problem, it is possible to prevent the occurrence of a claim in a project by identifying the root causes of the claim (source) and reducing its impact on the direct causes of the claim (cause). In this regard, in a two-stage study, first claims of DBF contracts in Tehran metro projects were collected, and the source and cause of the claims were separated and distributed through the questionnaire among the experts, and the most important of each one was identified. In the second stage, using the Delphi method, the relationship between the source and the cause of the claims (the effect of the origins on each cause) was identified and distributed through the questionnaire among experts and based on that the most important source of each cause of the claim was identified. The research findings indicate that the look at the sources should be due to the importance of its impact on any cause of the claim, and a separate look at the source of the claim will not show the importance of each source and with this look it’s better to know their significance so that better strategies can be put in place to prevent them. The results of the research show that managerial changes in the employer (Tehran municipality) and inappropriate selection of the project delivery system are one of the most important sources of claims in urban projects.