كاربرد روش منطق فازي جهت بررسي پتانسيل زنبورداري در مراتع تمين-شهرستان ميرجاوه

Application of fuzzy logic method to investigate beekeepers potential in Tamin Rangelands – Mirjaveh County

ارزيابي پتانسيل مراتع براي توسعه استفاده چندمنظوره و استفاده صحيح از توانمندي‌هاي اين منابع يك چالش جدي براي مديريت مراتع است. در اين راستا اين پژوهش با هدف ارزيابي شايستگي مراتع به‌منظور توسعه كاربري زنبورداري با استفاده از روش منطق فازي در محيط نرم افزار Arc GIS در مراتع تمين در شمال تفتان انجام شد. بدين‌منظور نمونه‌برداري از پوشش گياهي در تيپ‌هاي گياهي منطقه به روش تصادفي-سيستماتيك با استقرار 3 ترانسكت 300 متري انجام شد. پس از تعيين اولويت معيارهاي مؤثر در شايستگي زنبورداري با استفاده از روش پيشنهادي فائو، معيارهاي مؤثر از طريق پرسشنامه توسط كارشناسان و متخصصين، اولويت‌بندي و وزن‌دهي شد. در مرحله بعد روش منطق فازي بر روي معيارها اعمال شد. در نهايت نقشه نهايي شايستگي منطقه جهت كاربري زنبورداري تهيه شد. نتايج نشان داد كه بر اساس روش منطق فازي از مجموع 5572 هكتار اراضي مرتعي منطقه مورد مطالعه، 1387/4 هكتار (24/9 درصد) در طبقه شايستگي S1 (بدون محدوديت)، 1571/3 هكتار (28/2 درصد) در طبقه شايستگي S2 (با محدوديت اندك)، 2262/2هكتار (40/6 درصد) در طبقه شايستگي S3 (با محدوديت زياد) و 351 هكتار (6/3درصد) در طبقه شايستگي N (غيرشايسته) براي استفاده زنبورداري است. علاوه بر اين، ارزش شاخص پوشش گياهي (0/84) بيشتر از دسترسي به منابع آب(0/81) و عوامل محيطي (0/37) است. با توجه به نتايج حاصل، مناطق شرقي مراتع تمين از شايستگي بالاتري جهت كاربري زنبورداري برخوردار بوده و اين موضوع مي‌بايستي در توسعه كاربري زنبورداري و مديريت پوشش گياهي مراتع تمين مورد توجه قرار گيرد.

Assessing the potential of rangelands for the development of multi-purpose use and the propre utilization of the capabilities of these resources is a serious challenge for managing pastures. in this regard, this research was conducted with the aim of evaluating the competence of the Tamin rangelands in order to develop beekeepers by using Fuzzy logic method in the arc GIS software environment in the Tamin rangelands in northern Taftan. For this purpose, sampling was carried out in vegetation brigades of the region by systematic randomization method with the establishment of three 300 meter transects. After determining the effective measures in determining the suitability of beekeepers using the proposed FAO method, effective measures were firstly weighed by experts . in the next step Fuzzy logic was applied to the criteria. Generally, the results of apiculture model In Fuzzy logic method showed that 24.9 of land units was classified as high suitable (S1), 28.2 with moderate suitability(S2), 40.6 with low suitability(S3) and 6.3 non suitable (N) for use apiculture. In addition, the index weight of vegetation cover factor (0.84) is more than access to water resources (0.81) and environmental and physical factors (0.37). According to the results of Fuzzy logic method, the eastern regions of the rangelands of Tamin have a higher suitability for apiculture, and this should be considered in the development of apiculture and vegetation management in the rangelands of Tamin.