ارزيابي طرح هاي ساماندهي رودخانه با استفاده از مدلMIKE11 مطالعه‌ي موردي: زرينه رود در حومه ي شهر شاهين‌دژ

رودخانه‌ها سيستمي كاملاً پويا بوده و الگوي مورفولوژيك آن‌ها به‌طور پيوسته در طول زمان تغيير مي‌كند. ازاين‌رو با بررسي رفتار هيدرولوژيكي و هيدروليكي آن اهميت طرح‌هاي ساماندهي، كنترل سيلاب و هرگونه تغيير در هندسه و مورفولوژيك رودخانه، كه منجر به تغيير مشخصه‌هاي هيدروليك جريان مي شود بايد همواره مورد توجه باشد. در اين تحقيق شرايط هيدروديناميكي بازه ي بالادست و پائين‌دست سازه پل وحدت در شهر شاهين دژ آذربايجانغربي به طول يك كيلومتر با نرم‌افزار MIKE11 در شرايط موجود و سناريوهاي مختلف متأثر از عمليات ساماندهي شبيه سازي گرديد. در شرايط موجود (پل با دهنه 120 متري)، به ازاي دوره ي بازگشت 25 سال رودخانه (دبي 1200مترمكعب بر ثانيه)، سطح آب بالاتر آمده و سواحل اطراف در معرض خطر سيل قرار مي‌گيرد. با عمليات ساماندهي و تعريض پل به دهنه ي 300 متري، علاوه بر آزادسازي حدود 90 هكتار از اراضي مجاور در دو سمت رودخانه، مقادير سطح جريان و به تبع آن تراز سطح آب در حدود 65 سانتي‌متر كاهش داشته كه باعث افزايش ظرفيت ميزان آبگذري رودخانه (در حدود 115 هزار مترمكعب) در محدوده ي مورد نظر خواهد شد. ضمناً ميزان خطاي برآورد حجم جريان (‌REV‌) و ميزان خطاي نسبي در دبي اوج (‌REQP‌) براي شرايط ساماندهي به ترتيب برابر 0.197 و 1.792 درصد بوده كه در حدود 0.068 و 2.82 درصد نسبت به شرايط موجود كاهش داشته كه بر اساس دامنه ي شاخص‌هاي آماري، تناسب كاملي بين داده‌هاي مشاهداتي و شبيه‌سازي‌شده وجود داشته است.‌ اين مقادير نشانگر تأثير بالقوه عمليات ساماندهي رودخانه در آبگذري و رونديابي جريان است.