اثر سرما روي تخريب اكسيداتيو و فعاليت آنزيم هاي آنتي اكسيدانت در برگ چاي شمال ايران

هدف اين تحقيق بررسي چگونگي ايجاد پروتئين ضديخ (AFP)، تغييرات فعاليت آنزيم هاي سوپراكسيد ديسموتاز، آسكوربات پراكسيداز و كاتالاز در تيمارهاي دمايي (20، صفر، 2، 5 و8) و مقدار پراكسيداسيون ليپيدي در برگ هاي چاي شمال ايران است. گياهچه هاي هشت تا ده برگي چاي با مقاومت سرمايي متوسط از چند مزرعه چاي لاهيجان تهيه شدند و در گلدان هاي حاوي ماسه و پرليت ضد عفوني و به نسبت 1: 4 كاشته شدند. سپس حدود ده روز در اتاق رشد آزمايشگاه در 20 درجه سانتي گراد، رطوبت نسبي 75 درصد و طول روز 16 ساعت با شدت نوري برابر حدود 1600 لوكس نگهداري شدند. از محلول هوگلند، براي آبياري و تغذيه گياهچه ها و از كود آهن (نيم گرم در ليتر) به شكل اسپري استفاده شد. تنش سرمايي به تدريج و طي برنامه مشخص دماهاي صفر، 2 و 5 و 8 درجۀ سانتي گراد اعمال شد و گياهچه ها براي مراحل بعدي مهيا شدند. سپس بررسي ايجاد پروتئين ضد يخ و تعيين فعاليت آنزيم هاي آنتي اكسيدان براساس روش هاي مربوط انجام گرفت. نتايج نشان داد كه در اثر اعمال دماهاي زير صفر پروتئين ضديخ با وزن مولكولي حدود 20 كيلو دالتون در برگ هاي چاي شمال كشور براي مقابله با استرس ناشي از يخ زدگي توليد شد. هم چنين با كاهش دما فعاليت آنزيم هاي SOD، APX و CAT در برگ چاي افزايش يافت. فعاليت SOD تا دماي 8 درجۀ سانتي گراد افزايش داشتند درحالي كه فعاليت APX و CAT تا دماي 5 درجه سانتي گراد افزايش يافت. ازطرفي، مقدار مالون دي آلدئيد MDA، فاكتور نشان دهندۀ ميزان پراكسيداسيون ليپيدي، افزايشي اندك در اثر كاهش دما نشان داد. براساس نتايج مزبور مي توان جمع بندي كرد كه برگ هاي هميشه سبز گياه چاي با ايجاد پروتئين ضد يخ خاص و افزايش فعاليت هاي آنتي اكسيداني تنش هاي سرمايي را به خوبي تحمل مي كند.