پديد آورندگان :
شريفي نيا، اكبر دانشگاه بوعلي سينا , شاكرمي، طيبه دانشگاه پيام نور - تهران شرق , ارجمندي، رويا ادارۀ كل ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري، استان ايلام
كليدواژه :
دره شهر , سنگ قبور , نقوش تزييني , سبك هنري , سنت هاي مادي و رفتاري
چكيده فارسي :
براي آشنايي با يك جامعه، شناخت فرهنگ، روابط انساني، ريشه‌هاي فرهنگي، روحيات و آداب، رسوم و سنن يك ملت ضروري است. براي رسيدن به اين مقصود، مراجعه به ميراث هنري عوام كه از تجربه‌هاي جمعي و زندگي واقعي سازندگان آن به ثمر مي‌نشيند، بسيار كارآمد و راهگشا خواهد بود. در اين پژوهش به روش توصيفي تحليلي و با رويكرد مردم‌شناسي فرهنگي يا قوم‌نگاري، تزيينات سنگ‌قبور شهرستان دره‌شهر با اهداف شناسايي سبك هنري آنها و كشف لايه‌هاي پنهان سنت‌هاي مادي و رفتاري ساكنان گذشتۀ اين منطقه مورد مطالعه قرار مي‌گيرند. بر اين اساس سؤالات اصلي پژوهش عبارتند از؛ 1: سبك هنري اجراي نقوش تزييني سنگ‌قبور شهرستان دره‌شهر چيست؟ 2: سنت‌هاي مادي و رفتاري ساكنان گذشتۀ شهرستان دره‌شهر چه بوده است؟ برآيند پژوهش نشان مي‌دهد كه سبك هنري اجراي نقوش تزييني سنگ‌قبور شهرستان دره‌شهر، سبك هنري عوام يا واقع‌گرا است و بر اساس همين سبك كه وابسته به پيكره‌هاي اجتماعي آن جامعه و برخواسته از واقعيات زندگي است، سنت‌هاي مادي اين شهرستان شامل ابزارآلات مادي آنها چون؛ تفنگ، خنجر، شانه‌هاي يك طرفه و دوطرفه، شانۀ قاليبافي، دار قالي، قليان، مهر و تسبيح، آفتابه، قيچي و حيواناتي چون اسب، بز و سگ و سنت‌هاي رفتاري آنان نيز انجام اموري چون شكار، گله‌داري، مبارزه با نيروهاي طبيعت، ميهمانداري، رقص آييني، قاليبافي و عمل به اصول ديني است كه مي‌بايست هر فرد ايلي و عشايري منطقه متناسب با جنسيت خود و براي كسب وجه اجتماعي، خود را به اين داشته‌هاي مادي و رفتاري توانمند سازد.
چكيده لاتين :
To get familiar with a society, recognition of the culture, human relationships, cultural roots, morals, rituals, and traditions of a nation is essential. To achieve this end, referring to the commonwealth's artistic heritage, which is gained through the collective experience and real life of its builders, is very efficient. In this research, using descriptive case studies or applying field and library methodology, the gravestones decorations of Darreh Shahr city, with the aims of identifying their artistic style and discovering the hidden layers of material and behavioral traditions of the past inhabitants of this region, are going to be investigated. Based on this, the main research questions are: (1) what is the artistic style of the gravestones decorations of Darreh Shahr? (2) what were the material and behavioral traditions of the past inhabitants of this land? The results show that the artistic style of gravestones decorations is a common or realistic style of art. Based on this style, which relates to the social structures of that society and is based on the realities of life, the material tradition resources of this city include guns, daggers, one-sided or two-sided combs, carpet weavers, carpet scaffold, hookahs, turbah and tasbih, afatabah, scissors, and animals like horse, goat and dog. Their behavioral traditions include hunting, flocking, fighting against nature forces, hospitality, carpet weaving and acting on religious principles that, beside material traditions, should be performed by any tribal and nomadic people of the region, appropriate to their gender, for earning the social respect.
