طراحي چارچوب سياستگذاري توسعه پايدار با رويكرد تركيبي ISM-IPA

بخشي از دستور كار سند 2030 را اهداف توسعه پايدار تشكيل مي‌دهد كه در نشست توسعه پايدار در سپتامبر سال 2015 مورد توافق اعضاي سازمان ملل قرارگرفته است. اين اهداف، به‌عنوان يك چارچوب توسعه، شامل هفده هدف در زمينه‌هاي اجتماعي، اقتصادي و محيط زيستي ايده‌هاي مهمي هستند كه مي‌توانند به جهان در حال حركت در مسير توسعه پايدار كمك كنند. درحالي‌كه توجه رو به رشدي به مباحث مرتبط با دستور كار سند 2030 وجود دارد، اما تحقيق پيرامون روابط بين اهداف توسعه پايدار و اولويت آنها به تعداد كمي مقاله و گزارش محدود شده است. در اين مقاله با هدف ارائه مدلي براي سياستگذاري در زمينه اهداف توسعه پايدار در ايران، از روش‌هاي تحقيق در عمليات نرم، مدل‌سازي ساختاري تفسيري و تجزيه‌و‌تحليل اهميت عملكرد استفاده شده است. به‌منظور تعيين روابط بين اهداف توسعه پايدار و اهميت آنها، مصاحبه‌هايي با 10 نفر از خبرگان و مديران آشنا با مفاهيم توسعه پايدار انجام شد. سپس بر‌مبناي تحليل هم‌زمان اهميت (قدرت نفوذ و وابستگي اهداف) و عملكرد گزارش شده براي ايران در مورد اهداف، يك چارچوب جديد ارائه شد. يافته‌هاي پژوهش حاضر نشان مي‌دهد اهداف اولويت‌دار در ايران با آنچه در اسناد اهداف توسعه پايدار بيان شده متفاوت است. اهداف «آب سالم و بهداشتي»، «صنعت، زيرساخت و نوآوري»، «صلح، عدالت و نهادهاي توانمند» و «مشاركت براي اجراي اهداف» به‌عنوان اولويت‌دارترين اهداف جهت پيگيري در ايران شناخته شده است كه بايد سياستگذاران توجه بيشتري به اين اهداف در تدوين برنامه‌ها و سياست‌هاي خود داشته باشند. استفاده از رويكرد تركيبي ISM-IPA در سياستگذاري توسعه جديد و نوآورانه است و در اين پژوهش قابليت‌هاي مدل‌سازي و اولويت‌بندي اهداف توسعه پايدار با اين رويكرد به خوبي نشان داده شده است.