زمان انفسي به عنوان افق فراتاريخي تاريخمندي دازاين

اين مقاله در پي يافتن پاسخي براي اين پرسش است كه آيا مي‌توان براي انگارۀ «زمان انفسي» يا «زمان لطيف» تفسيري فلسفي و خردپسند به دست داد؟ البته اين پرسش سرآغاز طرحي بود كه هانري كربن شيعه‌شناس و پديدارشناس معاصر ديرزماني آن را دنبال مي‌كرد و سخت در پي پيدا كردن رهيافتي در فلسفۀ مارتين هايدگر بود كه از رهگذر آن، از افق تاريخمندي دازاين كه حاصل واشكافيهاي پديدارشناسانۀ هايدگر از هستي دازاين بود، نقبي به افقهاي فراتاريخي اين «بود و باش» بزند. حكيماني چون شهاب الدين سهرودي، شيخ جعفر كشفي، سيد احمد علوي و قاضي سعيد قمي خيلي پيشتر از اين بزرگواران به افقهايي از اين دست پي برده بودند و كوششهاي فلسفي خود را براي بازنمود و بازگو كردن آنها به خرج داده بودند. به منظور پيكربندي كردن چنين مبحثي، مقاله پس از صورتبندي مسئله، به سراغ انگارۀ زمان انفسي در آثار حكيمان مسلمان رفته ودر پي آيند آن، پديدۀ تاريخمندي را در كتاب هستي و زمان هايدگر دنبال مي‌كند، آنگاه نوشته‌هاي هانري كربن را مي‌كاود تا نشان دهد كه او چگونه از فلسفۀ هايدگر كليدي براي فهم و تفسير ايدۀ زمان لطيف بهره برده است. اين موارد از بروندادهاي اين مقاله است:گفت و گوي فلسفي حكيمان خاور و باختر زمين‌ـ‌چيزي كه برخي آن را فلسفۀ تطبيقي مي‌خوانند؛ پيگيري كوششهاي پديدارشناسانۀ مارتين هايدگر و دست پيدا كردن به افقهايي وراي تاريخمندي دازاين؛ به دست دادن رهيافتي معقول و فلسفي براي فهميدن برخي داده‌هاي دشوار فهم و پيچيدۀ متنهاي مقدس خاصه قرآن كريم.