بررسي مزايا و چالش‌هاي گزينه‌هاي سياستي جيره بندي خدمات راديولوژي بيمارستاني: يك مطالعه مروري

هدف: يكي از چالش‌هاي نظام سلامت در بسياري از كشورها، محدوديت منابع مالي و بودجه‌اي مي‌باشد. بدون شك يكي از بخش‌هايي كه هزينه زيادي به نظام سلامت تحميل مي‌كند، بخش راديولوژي بيمارستان‌ها مي‌باشد. لذا اين پژوهش با هدف ارائه مزايا و چالش‌هاي هر كدام از سياست‌هاي پيشنهادي جهت جيره بندي خدمات راديولوژي بيمارستاني انجام شد. منابع اطلاعات‌‌ و روش‌هاي انتخابي براي مطالعه: اين مطالعه از نوع مرور نقلي است كه با جست و جوي كليدواژه‌هاي (راديولوژي، جيره بندي، اولويت بندي، تخصيص منابع) از پايگاه‌هاي اطلاعاتي فارسي (SID، Magiran، سامانه دانش گستر بركت و (Irandoc و كليدواژه‌هاي (radiology، rationing، distribution، priority setting و resource allocation) از پايگاه‌هاي لاتين (Google Scholar ،PubMed ، Scopus، ISI web of sciences)، صورت گرفته است. در جستجوي اوليه، تعداد 145 مطالعه، مورد بررسي قرار گرفتند. در ادامه بعد از اعمال معيارهاي ورود، 65 مطالعه برگزيده شد و در نهايت بعد از مرور عنوان و چكيده‌ها 44 مطالعه به‌طور كامل مورد بررسي قرار گرفتند. از جمله معيارهاي ورود، مطالعاتي بودند كه به زبان فارسي يا انگليسي صورت گرفته بودند و ضمناً مطالعاتي كه فاقد متن كامل بودند كنار گذاشته شد. لازم به ذكر است كه بازه زماني، در طي سال‌هاي 1/1/2017-1/1/2000 تعيين شد. يافته‌ها: در مطالعه حاضر به بررسي مزايا و چالش‌هاي جيره بندي خدمات راديولوژي پرداخته شده است. گزينه‌هاي پيشنهادي در 3 سطح ارائه كنندگان، سازمان و سيستم ارائه شده‌اند. در سطح ارائه كننده (آموزش به پرسنل باليني و غير باليني در استفاده و نگهداري از تجهيزات پزشكي و ملزم كردن كردن پزشكان به استفاده از راهنماهاي باليني)، در سطح سازمان (بازنگري در تعرفه‌هاي تصوير برداري، ورود بيمه در كنترل عرضه و تقاضا براي خدمات راديولوژي و ارزيابي تجهيزات توسط مؤسسه ارزيابي فناوري سلامت) و در سطح سيستم (واگذاري خدمات راديولوژي به بخش خصوصي) از اهم يافته‌هاي اين مطالعه بود. نتيجه گيري: با توجه به اينكه هزينه‌هاي نظام سلامت رو به افزايش و از طرفي منابع براي تقاضاهاي فزاينده محدود مي‌باشد، سياست گذاران و مسئولان مربوطه در اين حوزه مي‌توانند با استفاده از مزايا و چالش‌هاي مطرح شده در اين مطالعه و با در نظر گرفتن شرايط زمينه‌اي، در جهت طراحي يك مدل جيره بندي خدمات در سطح كلان نظام سلامت و عملياتي سازي جيره بندي گام بردارند كه منجر به كاهش شكاف ميان عرضه و تقاضاي خدمات سلامت مي‌شود.