تجربه‌هاي برون‌سپاري در بخش بهداشت و درمان: يك مطالعه مروري

زمينه و هدف: برون‌سپاري يكي از روش‌ها و ابزار‌هاي اقتصادي جهت واگذاري خدمات در راستاي افزايش اثربخشي و كارايي است. در خصوص سياست‌هاي برون‌سپاري، شناسايي تجارب و سوابق برون‌سپاري حائز اهميت و توجه به آن ضروري به نظر مي‌رسد. در اين راستا پژوهش حاضر با هدف بررسي تجربه‌هاي برون‌سپاري در بخش بهداشت و درمان ايران، اقدام به مرور مطالعات موجود در اين زمينه كرد. روش پژوهش: پژوهش حاضر از نوع مطالعه مروري سيستماتيك است. جهت جستجو براي بهره‌گيري از اطلاعات موجود در بانك‌هاي اطلاعاتي فارسي (Magiran، SID، مجلات بيمارستاني و آموزش پزشكي، دستوالعمل‌ها و ابلاغيه‌ها) و خارجي (Google Scholar، PubMed، Scopus) با كليدواژه‌هاي برون‌سپاري، بخش خصوصي، خريد خدمت، مشاركت دولتيخصوصي (outsourcing ، private sector،purchasing ، contracting،publicprivate participation) در بازه زماني 2000 تا سال 2018 اقدام شد. در مجموع 2972 مقاله يافت شد. تعداي از مقالات پس از بررسي عنوان و چكيده آن‌ها، از مطالعه حذف شدند. برخي از مقالات هم كه متن كامل آن‌ها در دسترس نبود نيز از مطالعه خارج شدند. همچنين در بررسي و مطالعه مقالات، مقالاتي كه در حيطه برون‌سپاري بخش بهداشت و درمان نبودند، از مطالعه حذف گرديدند. در مجموع 25 مقاله با معيار‌هاي ورود به مطالعه (شامل تمامي مقالات چاپ شده در داخل و خارج از ايران در بازه زماني 2000 تا 2018 در زمينه برون‌سپاري حوزه بهداشت و درمان با زبان‌هاي فارسي و انگليسي) مرتبط بوده و مورد بررسي و تحليل قرار گرفتند. يافته‌ها: مطالعات مورد بررسي نشان دادند كه در اكثر موارد برون‌سپاري در سطح خدمات بهداشتي و درماني تا حد زيادي باعث بهبود كيفيت، رضايت بيماران و كارايي شده است. اين امر حاكي از آن است كه طرح كاهش تصدي گري در مواردي به اهداف از پيش تعيين شده خود دست يافته است، و در زمينه‌هايي نيز موفق عمل نكرده است كه خود نيازمند شفاف سازي و بازنگري درست براي عملكرد هر چه بهتر برون‌سپاري دارد. نتيجه گيري: بيمارستان‌ها بايد توجه داشته باشند كه در صورت واگذاري يك واحد و انتقال آن به قسمت‌هاي غيرمرتبط با تخصص آن‌ها در حقيقت نمي‌توان موفقيت واگذاري در ارتقاي كارايي و اثربخشي و كاهش هزينه‌ها را به طور كلي و مطلق پذيرفت. بايد توجه داشت سياست‌هاي برون‌سپاري براي موفقيت هر چه بهتر در سطح بهداشت و درمان نياز به پيش فرض و الزاماتي دارد كه توجه به آن‌ها براي سياست گذاران لازم و ضروري است.