از احساس بي‌عدالتي تا بدبيني اجتماعي: رنج مضاعف شهروندان

From Feelings of Injustice to Social Pessimism: Citizens' Double Suffering

پژوهش حاضر با هدف بررسي رابطۀ احساس عدالت اجتماعي و بدبيني اجتماعي در ميان شهروندان انجام شده است. براي تدوين چارچوب نظري، از نظريات دوركيم، گيدنز، تد رابرت گر و مرتن استفاده شده است. روش مورداستفاده در اين پژوهش، پيمايش بوده و جامعۀ آماري را شهروندان 64-15سالۀ شهر يزد تشكيل داده‌اند. حجم نمونه، براساس فرمول كوكران 385 نفر تعيين گرديده و نمونه‌ها با روش نمونه‌گيري خوشه‌اي چندمرحله‌اي انتخاب شده‌اند. پرسشنامه، محقق‌ساخته و روايي آن به‌صورت محتوايي بوده و ضريب آلفاي كرونباخ براي سازه‌هاي پژوهش بيش از 0/7 به دست آمده است كه نشانگر پايايي مطلوب ابزار است. داده‌ها با نرم‌افزارهاي اس‌پي‌اس‌اس و اموس تحليل شده‌اند. يافته‌هاي پژوهش نشان داده‌اند كه ميانگين نمرات احساس عدالت اجتماعي (1/84) در سطحي پايين قرار دارد و بدبيني اجتماعي اكثريت پاسخگويان (8/68درصد) در حد متوسط است. بين متغير احساس عدالت اجتماعي (متغير مستقل) و ابعاد آن يعني عدالت توزيعي، عدالت مراوده‌اي و عدالت رويه‌اي با بدبيني اجتماعي (متغير وابسته)، رابطۀ معكوس و معنادار وجود داشت؛ درنتيجه، با كاهش احساس عدالت اجتماعي، بدبيني اجتماعي افزايش مي‌يابد. تحليل مدل معادلۀ ساختاري بيانگر اين بود كه احساس عدالت اجتماعي، 17درصد از تغييرات بدبيني اجتماعي را تبيين مي‌كند. نتايج، بيانگر ضرورت توجه بيشتر به بحث عدالت اجتماعي جهت جلوگيري از گسترش بدبيني اجتماعي است.

The present study aimed to investigate the relationship between social justice and social pessimism among citizens. The theories of Durkheim, Giddens, Ted Robert gurr and Merton were used to formulate the theoretical framework. The method used in this study was survey and the sample size was 385 people based on Cochran formula and the samples were selected by multistage cluster sampling. The questionnaire was researcher-made and the validity of it was content and its reliability was measured by calculating the Cronbach's alpha. Data were analyzed using SPSS and AMOS softwares. Findings showed that the mean of social justice (1.84) is low and the social pessimism of the majority of respondents (68.8%) is moderate. There is an inverse relationship between sense of social justice (independent variable) - the dimensions of which are "distributive justice, interactive justice and procedural justice"- and social pessimism (dependent variable). As a result, as social justice decreases, so does social pessimism. Analysis of the structural equation model showed that the sense of social justice explains 17% of the changes in social pessimism. The results indicate the need to pay more attention to the discussion of social justice in order to prevent the spread of social pessimism.