بررسي مقايسه‌اي روش‌هاي استخراج و طيف جرمي تركيبات شيميايي عصاره «مان» گياه شكرتيغال (Echinops dichorus L.) و مقايسه اثر انواع عصاره‌هاي «مان» بر روي رده سلول‌هاي سرطاني روده CaCO2

مقدمه: شكرتيغال (Echinops dichorus L.) گياهي دارويي از خانواده كاسني است كه در اثر فعاليت نوعي حشره سرخرطومي روي بعضي از گونه هاي اين جنس، تركيبي به نام «مان» به دست مي آيد. هدف: در اين تحقيق حلال و روش هاي مختلف عصاره گيري در استخراج تركيبات آلي از بخش مان شكرتيغال مورد بررسي قرار گرفتند. روش بررسي: جداسازي و شناسايي تركيبات تشكيل دهنده ي عصاره هاي بخش مان شكرتيغال با استفاده از دستگاه GCMS صورت گرفت. بررسي ويژگي هاي ضدسرطاني عصاره مان با استفاده از روش هاي NBT و MTT به دو روش سوكسله و ماسراسيون با دو حلال اتانول و ان هگزان، انجام شد. نتايج: نتايج بررسي هاي فيتوشيميايي حضور تركيبات ساپونيني، استروئيدي، گليكوزيد سيانوژنيك، تانن دار و آلكالوئيدي را نشان داد و آناليز عصاره هاي ماسراسيون، پرگولاسيون و دستگاه سوگسله با حلال اتانول بوسيله دستگاه GCMS نشان داد كه هر سه عصاره مان سرشار از اسيدهاي چرب مي باشد. آناليز طيف هاي GC، 27 تركيب در روش ماسراسيون، 30 تركيب در روش پركولاسيون و 10 تركيب با استفاده از دستگاه سوكسله را نشان داد. نتايج بررسي ميزان بقاء سلولي نشان داد كه كمترين بقا سلول هاي سرطاني تيمار شده مربوط به عصاره اتانولي و ان هگزاني به روش ماسراسيون بود. نتايج آزمون NBT بيانگر خاصيت آنتي اكسيداني عصاره اتانولي و ان هگزاني به روش ماسراسيون مي باشد. نتيجه گيري: بهترين روش و حلال جهت استخراج تركيبات آلي عصاره تام محصول مان گياه شكرتيغال، دستگاه پركولاتور به همراه حلال اتانول است. اما براي استخراج اسيدهاي چرب و ترپن هاي موجود در گياه روش سوكسله پيشنهاد مي شود. تمامي عصاره هاي شكرتيغال (مان) خواص سيتوكسي خوبي نشان دادند كه بيانگر وجود تركيبات آنتي اكسيداني اين عصاره ها است.