تأثير تقابل سنّت و تجدّد بر سينماي ايران در عصر پهلوي دوم(سال‌هاي 1332-1357ش)

(Conflict of tradition and modernity in Iranian cinema in Pahlavi II era (years 1953- 1979

سينماي ايران از 1332 تا 1357ش. با توجه به تغييرات و تحولات سياسي، اقتصادي و اجتماعي در جامعه متحول شد. سايه ­ي «فيلم فارسي» در اين دوره بر سينما حاكم بود، اما فيلم­ هايي هم در قالب سياسي و اجتماعي توليد شدند. نسلي كه در اين دوره پرورش يافت، همراه با نوسازي ­هاي اقتصادي و اجتماعي حكومت محمدرضا پهلوي است. نوسازي نامتوازن، تقسيم طبقاتي در شهرها و مهاجرت روستائيان به شهرها، در ذهنيت اين نسل شكاف سنّت و مدرنيته را ايجاد كرد. سينماي ايران در اين دوران، با تأثيرپذيري از فضاي جامعه و مقوله تعارض و تقابل سنّت و مدرنيته، شاهد تحولاتي در زمينه فيلم­ سازي، از شكوفايي عامه­ پسند تا ابتذال و ورشكستگي است. در اين پژوهش به­ شيوه­ توصيفي- تحليلي، روند توليد فيلم­ هاي سينمايي در ايران و تغيير و تحولات آن و نيز پي­آمد واكنش تماشاگران بر سينما، در حكومت پهلوي دوم، سال­هاي 1332 تا 1357ش، بررسي مي­ شود. يافته ­ي پژوهش نشان مي ­دهد كه نوسازي­ هاي نامتوازن دوران محمدرضاشاه باعث ايجاد شكاف جامعه با حكومت گرديد. شكافي كه در نسل تماشاگران اين دوره ميان سنّت و مدرنيته ­ي ناشي از نوسازي اجتماعي و اقتصادي رخ داد، بر سينماي ايران و توليدات آن نيز تأثيرگذار بود و سرانجام باعث ورشكستگي و بحران در سينما در سال­هاي منتهي به انقلاب اسلامي ­شد.

Iran's cinema changed from 1953 to 1979 due to political, economic and social changes in society. the "film Farsi" shadow in this period dominated the cinema, but movies were produced in both political and social terms. The generation raised in this period is accompanied by the economic and social modernization of Mohammad Reza Pahlavi's regime. Unbalanced modernization, class division in cities, and the migration of villagers to cities, in the mentality of this generation created the gap of tradition and modernity. Iranian cinema in this era, influenced by the atmosphere of the community and the conflict between tradition and modernity, developments in film making are from popular flourishing to triteness and bankruptcy. In this research, descriptive-analytic method, the process of producing cinematic films in Iran and its changes and the consequences of the reaction of viewers to cinema, in the Pahlavi II regime, from 1953 to 1979, are examined. Findings of the research show that unbalanced modernizations of Mohammad Reza Shah's era create a gap in society with the government. the gap in the generation of spectators of this period between tradition and modernity due to social and economic modernization was also influential in Iranian cinema and its productions and eventually, the bankruptcy and crisis had in the cinema in the years leading up to the Islamic Revolution.