بازخواني و واكاوي فرق شيعه از منظر و ديدگاه نويسندگان جغرافيايي (قرن سوم تا هشتم ه.ق)

Representation of Shiite sects in the viewpoint of geographic authors

اطلاعات نگاشته شده در منابع جغرافياي تاريخي به دليل سوگيري كمتر، حائز اهميت است. دسته‌ي عظيمي از اين داده‌ها در مورد فرق شيعه است كه با رويكرد ميداني و تجربي از سوي جغرافي‌نويسان مسلمان به نگارش درآمده است. در اين پژوهش براساس روش توصيفي ـ تحليلي و با رويكرد تاريخ اجتماعي جايگاه فرق شيعه از ديدگاه جغرافي­ نگاران مورد بررسي قرار مي­گيرد و گفتمان حاكم بر جغرافياي تاريخي اين داده‌ها استخراج و دسته­ بندي شده؛ ارائه مي­ شود. يافته­ ها حاكي از آن است كه جغرافي‌نويسان مسلمان در مقايسه با نويسندگان كتب فرق، با رويكرد جغرافيايي- تاريخي واقعي به بحث از فرق پرداختند؛ از اين رو، تصوير فرق شيعي در منابع جغرافياي تاريخي از جنبه‌ي عيني و قابل اعتنايي در مطالعات فرق اسلامي برخوردار است.

Geographic sources data is important because of less partiality. Large amount of this data is about Shiite sects that is written by geographic authors in the field approach. This kind of data is explored and classified by the analytical – historic method and considering the ruling discourse on the historical geography and is presented in the descriptive analytical form. The results show that the geographic authors discussed about the Shiite sects by the geographical – historical approach, so the represented sects in this kind of sources have objective aspects. ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌